Dynamika negocjacji między centrum a krajami peryferyjnymi unii gospodarczej i walutowej

W artykule przedstawiono dynamikę negocjacji zadłużeniowych w strefie euro jako strategiczną grę między krajami centrum i krajami peryferyjnymi. W każdej grze strategicznej, negocjatorzy wyceniają, w sposób mniej lub bardziej formalny, wartość funkcji preferencji każdej ze stron. Pierwsze decyzje ratowania gospodarki Grecji podejmowano w sytuacji niepełnej informacji zarówno o wartości wypłat (mierzonych np. szacowaną wielkością zmian PKB), jak i o przedmiocie umowy związanej z realizacją wybranej strategii - refinansowania długów sektora publicznego Grecji. Rozpoczętą grę sekwencyjną, z niedoskonałą informacją, prezentowano na rynku jako skończone negocjacje. Tymczasem w negocjacjach pojawiały się nowe strategie (np. wyjścia ze strefy euro) i coraz większego znaczenia nabierała gra prowadzona między strefą euro a rynkiem kapitałowym. Istotnym problemem w rozpatrywanych negocjacjach zadłużeniowych jest ich koalicyjna postać. W strefie euro koalicje tworzą zarówno kraje centrum, jak i kraje peryferyjne. Ich stabilność zależy od podziału korzyści z przyjmowanego rozwiązania i ma istotne znaczenie dla sposobu rozwiązywania problemu zadłużenia w UGW i losów całej Unii Europejskiej. Autor zauważa, że wyniki interakcji uzyskiwane w negocjacjach z Grecją, Irlandią i Portugalią wpłynęły na kolejne strategie, a także na późniejsze postępowanie wobec problemów Hiszpanii i Włoch. Decyzje w sprawie powołanie Europejskiego Mechanizmu Stabilności, aktywnego włączenia Europejskiego Banku Centralnego w zarządzanie długiem na rynku kapitałowym, powołanie unii bankowej itp. są istotnym „uzupełnieniem" podjętych wcześniej decyzji restrukturyzacji długu Grecji, Portugalii i Irlandii.

The paper looks at the dynamics of debt negotiations within the euro area as a strategic game between the central and peripheral countries. In each strategic game, players assess, in a more or less formal way, the pay-offs of each party. When the first decisions to rescue Greece were taken, the strategies were created in the game of incomplete information on both the value of pay-offs (for example the estimated size of the measured changes in GDP) and the subject of the contract related to the implementation of the selected strategies - refinancing of the public debt of Greece. The players began a sequential game with imperfect information, presented to the market as finished negotiations. Meanwhile, new strategies emerged (e.g. exit from the euro area) and the game between the euro area and the capital market became also more important. In the ongoing negotiations, the cooperative nature of the game gained an increasingly important role. The stability of the coalition depends on the distribution of the benefits of the adopted solutions and is essential for the process of solving the debt problem in the EMU and the fate of the European Union. It should also be noted that the results achieved in the negotiations with Greece, Ireland and Portugal contributed to the creation of new strategies. Decisions on establishment of the ESM, the ECB's active involvement in the management of debt in the capital market, the creation of a banking union, etc., constitute an important "complement" to the decisions taken earlier - to bailout strategies of Greece, Portugal and Ireland.