Dyskursywny obraz uchodźcy – studium przypadku samorządowej kampanii wyborczej w Polsce

This article presents a discursive image of the refugee which emerges from comments of Polish Facebook users. The author applies a detailed case study method to analyse several comments on an electoral campaign spot published by one of the candidates for the Mayor of Warsaw, Patryk Jaki. Specialised institutions and organisations considered it a case of xenophobic hate speech. Using analytical tools of Critical Discourse Analysis, the article deconstructs two positions emerging in the discussion: pro- and anti-refugee. A close examination of these two standpoints reveals not only differences but also similarities between them. It seems that one feature they share is the perception of refugees’ (lack of) agency.

Niniejszy artykuł poświęcony jest badaniu dyskursywnego obrazu „uchodźcy”, jaki rysuje się na podstawie analizy komentarzy polskich użytkowników i użytkowniczek Facebooka. W badaniu zastosowano metodę bardzo szczegółowego case study wypowiedzi, jakie pojawiły się w związku ze spotem wyborczym jednego z kandydatów na prezydenta Warszawy, Patryka Jakiego, którego publikacja uznana została przez organizacje zajmujące się tematem za przejaw mowy nienawiści wobec uchodźców i uchodźczyń. Narzędziem analizy była Krytyczna Analiza Dyskursu. Celem artykułu jest w szczególności dekonstrukcja dwóch rysujących się w tej dyskusji stanowisk określonych pomocniczo mianem „pro-” i „antyuchodźczego” – przyjrzenie się temu, na czym polegają różnice pomiędzy nimi, oraz, co bardziej istotne, w jakich aspektach wykazują podobieństwa i zbieżności. Tych drugich doszukać się można między innymi w tym, w jaki sposób kształtuje się w analizowanych ramach dyskursywnych kwestia (braku) sprawczości uchodźców.