Wprowadzanie w świat wartości w czasach chaosu aksjonormatywnego

Ważne pytania dotyczące wychowania moralnego; pytania o wartości; którymi mamy kierować się w codziennych wyborach; dzisiaj nabierają specjalnej ostrości i szukanie na nie odpowiedzi jest pilnie potrzebne. Upadek autorytetów; negatywne wzorce; relatywizm; ciągłe zmiany – wszystko to utrudnia proces wychowawczy. Konieczność podejmowania działań wprowadzających dzieci i młodzież w świat wartości jest oczywista i bezdyskusyjna. Pojawia się jednak pytanie; jak to zrobić? Analizując badania prowadzone przez studentów w ramach prac dyplomowych; poświęcone wartościom oraz ich wdrażaniu w codzienne życie; pojawiały się liczne wątpliwości i refleksje. Poniższy tekst powstawał w wyniku licznych dyskusji prowadzonych ze studentami w trakcie opracowywania materiału badawczego i jest poszukiwaniem drogowskazów; które mogłyby pomóc w takim przekazywaniu wartości; by dziecko czy młody człowiek chciał uczynić je swoimi. Fundamentem wychowania moralnego jest dorosły; świadomy własnej hierarchii wartości; który ma wewnętrzne przekonanie o ich istocie i ważności. Kolejnym bezspornym elementem jest czas; który pozwoli budować relację autentyczną; pełną zaufania; opartą na dialogu. Tylko w takiej autentycznej relacji; tworzącej przestrzeń wolności; szacunku i otwartości na inność; jest szansa na poznanie; przyjęcie i uznanie za swoje określonej hierarchii wartości.

It seems that questions regarding moral education; questions about the values that we are supposed to follow in our daily choices; have today taken on a special focus and the search for answers to them is urgently needed. The collapse of authorities; negative patterns; relativism; constant changes - all of this hinders the educational process. The need to take actions that introduce children and youth to the world of values is obvious and undisputed. However; the question of how to do so arises. Analyzing the research conducted by students as part of their diploma theses devoted to values and their implementation in everyday life has caused the appearance of numerous doubts and reflections. The following text was drafted over the course of many discussions conducted with students during the development of research material and is a pursuit of clues that might help in the transfer of values so that a child or young man could make them their own. It seems that the foundation of any moral education is the adult; aware of his own hierarchy of values; who holds an inner conviction about his essence and validity. Another indisputable element is the time that will allow the building of an authentic; trustful relationship based on dialogue. Only in such an authentic relationship that creates an area of freedom; respect and openness to otherness is there a chance of getting to know; accept and acknowledge a specific hierarchy of values as one’s own.