Sytuacja Romów w Małopolsce jako przykład społecznego wykluczenia

Wykluczenie społeczne wiąże się z ograniczeniem możliwości zaspokajania własnych potrzeb przez pewne jednostki bądź grupy społeczne. Za czynniki w największym stopniu łączące się z marginalizacją uznaje się ubóstwo oraz sytuację zdrowotną. Te z kolei związane są z sytuacją na rynku pracy i związanymi z nią problemami: bezrobociem, bezdomnością, niepełnosprawnością. Sytuacja Romów w Polsce po roku 1989 była bardzo trudna, co znalazło swój wyraz w krytycznych raportach międzynarodowych organizacji, zajmujących się badaniem sytuacji tej etnicznej mniejszości w państwach aspirujących do członkostwa w UE. Pierwszą konkretną próbą rozwiązania problemów tej grupy był Pilotażowy program na rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim ustanowiony w 2001 roku. Pozytywny odbiór społeczny programu sprawił, że działania były kontynuowane na obszarze całej Polski. Artykuł przedstawia aktualną sytuację Romów zamieszkujących Małopolskę po 13 latach działań programów integracyjnych, szczególnie w wymiarze związanym z edukacją, zatrudnieniem oraz sposobem odbierania tej grupy przez resztę społeczeństwa.

Social exclusion is linked to limited opportunities in meeting either individual or social community needs. The most significant factors leading to marginalisation are considered to be poverty, health and wellbeing. Those factors are then linked to the situation of labour market and its indicators such as: unemployment, homelessness and disability. The sitaution of Roma Community in Poland after 1989 was very difficult. It resulted in severe criticisism reports published by international organisations which carried on research on those ethnic miniorities that aplied for UE membership. The first real attemp of how to resolve Roma Coomunity problems was the Pilot Study of Roma Community in Małopolska County in 2001. This program became succesful and was recognised by polish society which resulted in continuing it all over the country. This paper describes the present situation of Roma Community living in Małopolska County, who experienced 13 years of integration practices especially in relation to education, employment and positive attitude coming from the rest of society.