Oferta kulturalna przestrzeni rewitalizowanych

Zaniedbane i zagrożone degradacją przestrzenie miejskie w wyniku realizacji projektów rewitalizacji zmieniają się w wymiarze kulturowym. W artykule przedstawiono problemy tworzenia oferty kulturowej przestrzeni rewitalizowanych opierając się na interpretacji pojęcia kultury jako uprawy – według najstarszego łacińskiego znaczenia tego pojęcia. Charakteryzując ofertę określono warunki wstępne, zidentyfikowano problemy skali zamierzeń i dylematów wyboru wartości. Odnawianie przestrzeni to specyficzna misja kulturowa, w której wymagana jest odpowiedzialna postawa wobec historii, a także nowych form aktywności społecznej i indywidualnej promowanych dzięki projektom rewitalizacji. Atrakcyjność oferty z punktu widzenia nowych wartości kulturowych udokumentowano opisami wybranych miejskich przestrzeni rewitalizowanych.

Processes and phenomena occurring in urban development are an effect of attempts to adapt spatial forms to social (local communities) and individual (investors, owners and politicians) expectations. Revitalisation programmes involve a wide variety of space transformations. The range of values offered emerges as a result of proposed changes to the standards of use and to the appearance of technically, aesthetically and socially neglected locations. Cultural assets are especially threatened, which is why the new offer in this area is particularly noteworthy. The assessment of the assets of degraded spaces reveals problems of a functional, as well as a physiognomic and social nature, which poses a multi-task challenge for revitalisation programmes. A particular feature of the space revitalisation process is its cultural dimension. The cultural offer in urban revitalisation programmes is concerned not only with a new way of utilising space, but also with a change of its standards in many aspects, which manifests itself in, among other ways, attractive juxtapositions of old and contemporary forms, the aesthetics of material solutions and the rediscovery of historical assets. “Revived” structures and areas are locations that exert a particular influence on their surroundings, being noticeable due to their programme innovations and generating, as a result of modernised arrangement, an interest in the histories of their owners, patrons and users. Selected examples of designs and projects implemented are evidence of a special cultural mission being fulfilled. The balance of values that ma be obtained in revitalised spaces advocates cultural assets. The mutual relationship between the old and the new and proper placement of emphasis in using the potential of the existing in rastructure and environmental assets inculcate respect, humility and responsibility. They also teach culture in a particular way. Becoming familiar with urban revitalisation programmes provides ample material for reflection on the intended recipients, scope and extent of the influence of the cultural offer of spaces transformed.