Konsumenci i gospodarstwa domowe na nieformalnym rynku pracy w Polsce

Okres transformacji systemowej sprzyjał pojawieniu się nowych form uzyskiwania nierejestrowanych dochodów. Inwencja i pomysłowość Polaków zaowocowały rozwojem różnych form i odmian gospodarki w „cieniu", wśród których szczególne znaczenie ma uzyskiwanie nierejestrowanych dochodów na nieformalnym rynku pracy. Wiele gospodarstw domowych nie byłoby w stanie utrzymać się bez dochodów pochodzących z pracy w szarej strefie. Nieformalne zarobkowanie, dostarczające dodatkowego zastrzyku gotówki uzupełniającej domowy budżet, stanowi swego rodzaju „bufor recesyjny" i pozwala części gospodarstw domowych przetrwać okres spowolnienia gospodarczego. W artykule przedstawione zostały główne formy aktywności polskich konsumentów i gospodarstw domowych na nieformalnym rynku pracy na podstawie najnowszych wyników badań GUS dotyczących pracy nierejestrowanej oraz wyników własnych badań autora przeprowadzonych w sierpniu 2011 r.

The period of system transformation was conducive to occurrence of new forms of receiving undeclared incomes. Poles' inventiveness and ingenuity have yielded development of various forms and versions of the economy "in shadow", among which of a particular importance is achievement of undeclared incomes in the informal labour market. Many households could not be able to exist without incomes originating from work in the grey market. Informal earning money, delivering an additional injection of cash supplying the household's budget is a specific "recessionary buffer" and allows a part of households for survival in the period of economic downturn. In his article, the author presents the main forms of activity of Polish consumers and households in the informal labour market based on the recent findings of the Central Statistical Office on undeclared work and results of the author's own surveys conducted in August 2011