Dzierżawa gruntów rolnych Skarbu Państwa w świetle nowych regulacji prawnych

Dzierżawa po 1992 roku stanowiła w Polsce podstawową formę gospodarowania gruntami rolnymi Skarbu Państwa. Była preferowana zarówno ze strony państwa, ze względu na możliwość szybkiego rozdysponowania mienia, jak i przez rolników, z uwagi na konieczność zaangażowania mniejszych jednorazowych nakładów finansowych, które mogły zostać przeznaczone na cele produkcyjne i inwestycyjne. W ostatnich latach zmniejsza się znaczenie dzierżawy jako sposobu obrotu państwowymi gruntami rolnymi na rzecz sprzedaży, co wynika z jednej strony z rosnącego popytu na ziemię rolniczą, a z drugiej – z polityki rządu oraz działań podejmowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Wyrazem zmian w tym zakresie jest nowelizacja ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi, która od dnia 3 grudnia 2011 roku wprowadziła znaczące zmiany w zakresie omawianego stosunku zobowiązaniowego [Ustawa... 2011]. Przyjęte regulacje mają na celu przyspieszenie prywatyzacji państwowych zasobów ziemi, której przeprowadzenie nastąpi w pierwszej kolejności poprzez wyłączenie części dzierżawionych użytków rolnych z gospodarstw wielkoobszarowych, a także z przeznaczenia na sprzedaż gruntów, w stosunku do których dzierżawy zostaną zakończone. W artykule autor stara się ocenić wpływ wprowadzonych regulacji na rolę dzierżawy w obrocie gruntami rolnymi z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Należy się spodziewać, iż w związku z nowym kształtem przepisów instytucja ta znajdzie zastosowanie przede wszystkim w przypadku małych działek, a jednocześnie zainteresowanie dzierżawą jako formą powiększenia gospodarstw przez rolników indywidualnych ulegnie zmniejszeniu.

After 1992 lease was in Poland the primary form of land management of Treasury agriculture property. It was preferred by both the state because of the possibility of quick disposal of property and by farmers because of the need to involve the smaller one-off funding, which could be used instead for production and investment. In recent years the importance of leasing as a way of public land management has been decreasing in favour of the sale. It follows with the growing demand for agricultural land, as well as government policies and actions undertaken by the Agricultural Property Agency. This results in the new law regulations on public agricultural property management, which on 3 December 2011 introduced significant changes in the public land lease. The aim of new regulations is to accelerate the privatization of state land resources, which will be carried out in the first place by disabling part of the leased agricultural land from large-area farms, as well as for sale of the land, for which the lease will be ended. In this article the author tries to assess the impact of introduced regulations on the role of leasing of public agricultural land in Poland. It is expected that due to the new law, the lease will concern mainly small plots, while interest in the lease as a way to increase land resources by individual farmers will be reduced.