PRZYCZYNY ISTNIENIA SZAREJ STREFY I JEJ WPŁYW NA PODATKI

W ciągu ostatnich latach w krajach Europy wschodniej i Europy Środkowej odnotowuje się wzrost szarej strefy, co potwierdzają przeprowadzone badania. Warunkiem ograniczenia jej jest uporządkowanie gospodarki oficjalnej oraz stworzenie odpowiedniej infrastruktury instytucjonalnej i legislacyjnej. Niezbędnym jest również przeprowadzenie reform finansów publicznych, w tym systemu podatkowego. Występowanie różnych form „gospodarki cienia” rodzi określone skutki dla polityki kształtowania dochodów różnych grup społeczeństwa oraz wymaga wprowadzenia prorozwojowych systemów podatkowych. Polityka państwa wobec szarej strefy winna dobierać takie instrumenty, które pozwoliłyby zapobiegać występowaniu zjawisk niepożądanych (np. wzrost gospodarki nieformalnej) i skutecznie egzekwować. Skuteczna ściągalność podatków powinna być zatem priorytetem dla władz publicznych gwarantujących realizację zadań ujętych w ustawie budżetowej.

Over the last few years in the courtiers of eastern Europe and central Europe growth in the grey zone could have been observed, as the research carried out by us proves. One of the conditions for restricting it is to sort out official economy and develop necessary institutional and legal infrastructure. It is also necessary to carry out public finance reforms, including that of the tax system. Different forms of “shadow economy” give rise to some particular consequences to the policy of shaping income of different social groups and requires introducing prodevelopmental tax systems. State policy towards grey zone should select such tools which would make it possible to prevent undesired situations (e.g. growth in unofficial economy) and enable effective enforcement. Effective tax collection should therefore be the priority for public authorities as it guarantees effective implementation of the aims defined in the Budget Act.