Geoekonomia czy geopolityka? Strategia Gazpromu na rynku gazu państw Unii Europejskiej.

Handel surowcami energetycznymi co najmniej od czasu pierwszego kryzysu naftowego w 1973 roku, kiedy to państwa OPEC zdecydowały się na embargo na eksport ropy m.in. do Stanów Zjednoczonych, jest traktowany jako ważne narzędzie nie tylko interesów ekonomicznych państw, ale także politycznych. O ile początkowo zagrożenie dla światowego bezpieczeństwa energetycznego było związane z obawą przed wstrzymaniem dostaw ropy naftowej, o tyle w pierwszej dekadzie XX wieku w Europie coraz ważniejszą rolę polityczną zaczęto przypisywać handlowi gazem ziemnym. Do kluczowych uwarunkowań uzasadniających analizę handlu „błękitnym paliwem” z perspektywy geopolitycznej, która w istotny sposób modyfikuje czysto rynkowy aspekt handlu gazem, należy wymienić przede wszystkim wzrastające zapotrzebowanie na gaz przy ograniczonej ilości złóż i ich geograficznej koncentracji; wzrastające znaczenie tego surowca w gospodarce, w tym w energetyce; specyfika transportu i relacji dostawca-odbiorca; siła największych koncernów.

The trade of energy resources is treated as an important tool, not only considering economic, but also political interests. It has been seen as such at least from the times of the first oil crisis in 1973, when the OPEC countries decided to introduce an embargo on the oil export, a.o. to the United States. At the beginning the threat to the world energetic security was connected with the limitation of the oil supply, but in the first decade of the 21st century the trade in shale gas rose in political importance. The purely economic aspects of the “blue fuel” trade are largely modified by the geopolitical perspective. The basic factors within its scope are: the growing gas demand, accompanied by the limited number of fields and their geographical concentration, the rising importance of this fuel in the economy, especially energetic economy, the specificity of the transport and the sender-recipient relation, the power of the biggest concerns.