EKONOMICZNA WYCENA EMISJI WYBRANYCH SUBSTANCJI DO POWIETRZA W POLSCE ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLNICTWA

Celem opracowania jest próba wyceny emisji wybranych gazów do atmosfery. Wykorzystano metody pośrednie, oparte na giełdowej wycenie uprawnień do emisji dwutlenku węgla w ramach systemu EU ETS. Badaniem objęto dwutlenek węgla, podtlenek azotu, metan oraz tlenki azotu. Powoduje to, że przedstawiona ekonomiczna wycena szkodliwości rocznej działalności polskiego społeczeństwa ma charakter cząstkowy. Jednak nawet tak ograniczona wycena pozwala na uświadomienie społeczeństwu skali „wytwarzanych” zanieczyszczeń. Badanie przeprowadzono na bazie danych statystycznych zawartych w bazie NAMEA-Air. Uzyskane wyniki pozwalają na stwierdzenie dużego znaczenia rolnictwa w emisji zanieczyszczeń do powietrza. Jednakże wielkość emisji z tego sektora stale zmniejsza się. Zmiana w jednostkach fizycznych jest znacznie mniejsza niż wyliczona zmiana wartości, co wynika ze spadku ceny uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych. Przedstawione wyliczenia pokazują więc, że wycenę szkodliwości zanieczyszczeń należy traktować z dużą ostrożnością, ponieważ niezależnie od szkodliwości jej wartość rynkowa może podlegać wahaniom.

The aim of the study is an attempt to evaluate emissions of the selected gases to atmosphere. The authors used indirect methods based on the stock market valuation of allowances for carbon dioxide emissions within the framework of the EU ETS system. The study comprised carbon dioxide, nitrous oxide, methane, and nitric oxides. This causes that the presented economic valuation of harmfulness of the annual activities on the Polish society is of a partial nature. However, even the so limited valuation allows for making the society aware of the scale of produced pollutions. The study was carried out on the basis of statistical data contained in the NAMEA-Air database. The obtained results allow ascertainment of great importance of agriculture in emissions of air pollutions. However, the volume of emissions from this sector has been constantly declining. The change in physical units is much lower than the computed value change, what is a result of the drop of price of the right to emit greenhouse gases. Therefore, the presented calculations show that valuation of harmfulness of pollutions should be treated with a great caution as disregarding harmfulness its market value may be subjected to fluctuations.