BIN LADEN, AL-ZARKAWI, AL-BAGHDADI – KRYZYSY, DO KTÓRYCH MOGŁOBY NIE DOJŚĆ…

Istotnym wyzwaniem polityki zagranicznej USA w początkach tego wieku jest islamski terroryzm. Wraz z atakami z dnia 11 września 2001 roku terroryzm islamski, głównie oparty na Al-Kaidzie, stał się zagrożeniem międzynarodowym. Założycielem oraz najbardziej rozpoznawalną twarzą tej organizacji terrorystycznej był bin Laden, który już kilkanaście lat przed 2001 obrał sobie za cel Stany Zjednoczone i Amerykanów. Wiedza wywiadowcza o bin Ladenie, choć niekompletna, była dostępna już pod koniec lat 90. poprzedniego stulecia. Decydenci postanowili jednak nie eliminować tego terrorysty. W wyniku amerykańskiej interwencji najpierw w Afganistanie, a później w Iraku Al-Kaida ewoluowała i rozprzestrzeniła się na region Bliskiego Wschodu. Kluczowymi postaciami w tym procesie byli (i są) al‑Zarkawi oraz al-Baghdadi. Terroryści ci są odpowiedzialni za stworzenie i kierunek działania samozwańczego Państwa Islamskiego, podmiotu destabilizującego Bliski Wschód i stanowiącego zagrożenie również poza nim. Zarówno al-Zarkawi jak i al-Baghdadi powinni byli zostać wyeliminowani we wcześniejszym okresie, co mogłoby mieć znaczący wpływ na sytuację polityczną na Bliskim Wschodzie i konsekwencje związane z brakiem stabilności w tym regionie. Powstrzymanie tych terrorystów na wcześniejszym etapie ich działalności było możliwe, a to z kolei mogło mieć znaczący wpływ na rozwój wydarzeń na Bliskim Wschodzie. Analiza porównawcza drogi, jaką przebyli wspomniani terroryści oraz niewykorzystanych okazji powstrzymania ich obrazuje pewne błędy i zaniechania które Stany Zjednoczone popełniły we wszystkich omawianych przypadkach.

A crucial challenge to the US foreign policy at the beginning of this century is Islamic terrorism. With the attacks of 11 September 2001, Islamic terrorism, mainly based on Al-Qaeda, has become an international threat. The founder and the best recognised face of this terrorist organisation was Bin Laden who already a dozen or so years before 2001 had made the United States and Americans his target. Intelligence knowledge about Bin Laden, though incomplete, was already accessible in the late 1990s. However, the decisionmakers decided not to eliminate this terrorist. In result of the American intervention, first in Afghanistan, then in Iraq, Al-Qaeda evolved and spread over the Middle East region. The key figures in that process were (and are) al-Zarqawi and al-Baghdadi. These terrorists are responsible for setting up and the direction of activities of the self-proclaimed Islamic State, the subject destabilising the Middle East and posing a threat also beyond it. Both al- Zarqawi and al-Baghdadi should have been eliminated at an earlier stage, what might have exerted a significant impact on the political situation in the Middle East and consequences related to the lack of stability in this region. Holding back these terrorists at an earlier stage was possible and this, in turn, might have had a considerable impact on the development of events in the Middle East. The comparative analysis of the way covered by the said terrorists as well as the unexploited opportunities to hold them back illustrates some mistakes and omissions the United States made in all the cases in question.