Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju przemysłu i usług high-tech w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

We współczesnych gospodarkach szczególną rolę odgrywają procesy produkcji, dystrybucji oraz wykorzystywania wiedzy i informacji, których duży udział charakteryzuje przemysł wysokiej techniki oraz usługi wiedzochłonne. Celem artykułu jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania poziomu ich rozwoju w krajach Europy Środkowej, ze szczególnym uwzględnieniem zmian zatrudnienia. Okres badawczy obejmuje lata 2000–2013. Realizacji tak sformułowanego celu podporządkowano rozważania w następujących obszarach: 1) istoty i uwarunkowań rozwoju sektorów wysokiej techniki, 2) analizy rozwoju przemysłu high-tech, 3) zmian zatrudnienia w usługach wiedzochłonnych, a zwłaszcza usług high-tech. Obserwowane w Polsce zmiany są zgodne z kierunkiem zmian zachodzących w krajach wysoko rozwiniętych, przy czym ich dynamika, ze względu na konieczność niwelowania luki występującej w tym obszarze, wydaje się niewystarczająca. W polskiej gospodarce rozwój tych sektorów powinien być traktowany w sposób priorytetowy. Nie ulega wątpliwości, że wykorzystanie odpowiednich instrumentów polityki gospodarczej, a szczególnie fiskalnej, jak również rozbudowa sieci wyspecjalizowanych instytucji, takich jak parki czy platformy technologiczne, mogłoby przyczynić się do ich rozwoju, a w konsekwencji – do unowocześnienia polskiej gospodarki. Podejmowanie działań mających na celu wspieranie rozwoju tych sektorów jest ważne również ze względu na możliwości absorpcji przez nie wysokiej jakości zasobów pracy.

The processes of knowledge production and diffusion play a special role in contemporary economies. Their high share is typical for high-tech industries and knowledge-intensive services. The goal of the article is to present their spatial diversity in Central and Eastern Europe, with special attention focused on employment changes. Research period covers the years 2000–2013. The considerations in the article were conducted in the following areas: 1) high-tech industries and knowledge-intensive services determinants of development, 2) the analysis of high-tech industries development, 3) employment changes in KIS, especially high-tech KIS. Changes in Poland are in line with the direction of the changes taking place in developed countries, however their dynamics seems to be insufficient. That is why the development of high-tech sectors should be treated as a priority in Polish economy. There is no doubt that the use of appropriate instruments of economic policy, especially fiscal, as well as expansion of technology platforms, would contribute to their development and, consequently, the modernization of the Polish economy. It should be stressed that such actions are important not only because of hightech sectors development, but also due to the absorption of the high-quality labor force.