Analityzmy leksykalne i ich syntetyczne odpowiedniki w prasie

In the dissertation the issue of analytical lexical constructions which have synthetic (one-word) equivalents is taken into consideration. The dissertation undertakes an analysis of material from 2011 until 2012. The research material consists of approximately three thousands lexical constructions coming from four polish weekly magazines (sports, political, entertainment and educational) which are designated for diversified recipients. The aim of the work is to answer the questions of what components analitisms are built, what semantic relation can we notice between analytical lexical constructions and their equivalents, what functions do they perform and what do recipient and sender need to decipher periphrases. There is a noticeable duality in the thesis structure – it is divided into a theoretical and an analytical part. The theoretical part focuses on the definitions and theses referring to the following issues: verbo-nominal collocations, synthetic constructions, periphrases, multiverbization, phraseologisms, univerbation. In the dissertation a new definition of the term analytical lexical construction was created. As analitisms are treated at least two-words structures which have one-word equivalents with identical or similar meaning. In the analytical part of the dissertation the descriptive and synthetic lexical constructions were examined with regard to the structural, semantic and pragmatic aspects.

W książce przedstawiono obecne we współczesnej prasie analityczne konstrukcje leksykalne, które mają syntetyczne odpowiedniki. Praca ma charakter analityczno-materiałowy, zbiera dotychczasową wiedzę na temat tytułowego zjawiska. Autorka poddała obserwacji materiał pochodzący z wybranych periodyków polskich o zróżnicowanej tematyce i przeznaczonych dla różnego kręgu odbiorców. Treści teoretyczne łączą się z analizą zgromadzonych przykładów pod względem strukturalnym, semantycznym i pragmatycznym. Publikacja przynosi odpowiedź na pytania, z jakich komponentów zbudowane są analityzmy leksykalne mające jednoelementowe odpowiedniki, jakie relacje znaczeniowe zachodzą między omawianymi jednostkami, jakie kompetencje nadawczo-odbiorcze są wymagane do właściwego odczytywania peryfraz i ich ekwiwalentów oraz jakie funkcje przypisywane są konstrukcjom analitycznym i syntetycznym we współczesnych periodykach.