Wpływ BIZ na kreowanie wartości dodanej w kraju goszczącym ze szczególnym uwzględnieniem przetwórstwa przemysłowego

Znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla wzrostu gospodarczego w krajach je goszczących jest tematem często poruszanym przez badaczy, aczkolwiek uzyskiwane przez nich wyniki empiryczne nie dają klarownego wytłumaczenia zjawiska. Podejmowane są liczne próby estymacji efektów obecności kapitału zagranicznego w gospodarce kraju goszczącego w wymiarze wzrostu gospodarczego, poprawy efektywności gospodarowania zasobami, wzrostu zatrudnienia i płac, transferu wiedzy i technologii. Niniejsze opracowanie wpisuje się w nurt, zgodnie z którym wpływ obecności BIZ (Bezpśrednich Inwestycji Zagranicznych) na gospodarkę należy rozpatrywać w ujęciu sekcji wg klasyfikacji PKD (lub na poziomie pojedynczych podmiotów), co pozwala na dokładniejsze oszacowanie efektów w poszczególnych przypadkach niż prezentacja efektu netto w skali makroekonomicznej. W badaniu postanowiono sprawdzić na przykładzie polskiej gospodarki, na ile efekty obecności BIZ w sektorze przetwórczym są zbliżone do tych na poziomie makro. Posłużono się w tym celu danymi rocznymi za lata 1997–2012 oraz wykorzystano techniki modelowania szeregów czasowych z uwzględnieniem testowania stacjonarności i kointegracji. Uzyskane wyniki badań wskazują na istotne znaczenie obecności kapitału zagranicznego zarówno dla gospodarki, jak i dla przemysłu przetwórczego, przy czym zauważalna jest silniejsza zależność drugiej relacji. Nie bez znaczenia jest fakt, że pozytywne efekty BIZ w przypadku gospodarki ujawniają się po dwóch okresach, a w przypadku przemysłu przetwórczego już po jednym. Testy kointegracji potwierdziły występowanie długookresowej relacji pomiędzy zaangażowaniem kapitału zagranicznego w gospodarce (w przetwórstwie przemysłowym) a wartością dodaną brutto w gospodarce (w przetwórstwie przemysłowym)

The impact of Foreign Direct Investment on economic growth in host economies has been widely researched however empirical results are still inconclusive. There exist numerous attempts to estimate the effects of FDI on the host economy in terms of economic growth, improvement of resource efficiency utilizing, employment and wages growth, transfer of knowledge and technology. This study complies with new trend that assume that the impact of the presence of FDI on the economy should be analyzed on sector, industry or even firm level, which allows for a more accurate estimates in individual cases instead of presenting net effect at the macroeconomic level. In the study we decided to check on the example of Polish economy to what extent the effects of the presence of FDI in the manufacturing sector are similar to those at the macro level. We use for this purpose the annual data for the years 1997–2012, and time series modeling techniques, taking into account OLS regression, stationarity tests and cointegration. The obtained results indicate the importance of the presence of foreign capital for the economy as well as the manufacturing where a noticeable relationship is stronger in the second case. Not without significance is the fact that the positive effects of FDI occure in case of the economy after 2 periods, and in the case of manufacturing in one period. Cointegration tests confirmed the existence of a long-term relationship between FDI in the economy (in the sector) and GVA in the economy (in the sector).