W krajach odnoszących sukcesy gospodarcze dobrze funkcjonują systemy zarządzania procesami rozwojowymi. Niestety, w Polsce nie działają one do końca poprawnie. Autorzy Diagnozy systemu zarządzania rozwojem w Polsce (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2009)1 w zakresie programowania strategicznego już kilka lat temu podkreślali, że planowanie przestrzenne jest oderwane od planowania społeczno-gospodarczego, przez co nie spełnia swojej istotnej roli w identyfikowaniu niekorzystnych zjawisk i rozwiązywaniu konfliktów przestrzennych na wczesnym etapie ich pojawiania się. Co więcej, brak jest w Polsce jasno określonej polityki rządu zorientowanej na miasta – polityki miejskiej, rozumianej jako część polityki rozwoju. Rola informacji w procesie rozwoju ewoluuje w kierunku ujęcia procesowego, stanowiącego jeden z najważniejszych elementów systemu decyzyjnego, w którym bardzo istotne staje się monitorowanie zmian przestrzennych, wspierające idee planowania zintegrowanego. Informacja o zasobach przestrzeni ma wymiar wielofunkcyjny, ale przede wszystkim wpływa na decyzje podmiotów publicznych, gospodarczych i obywateli. Autorzy artykułu prezentują wstępne wyniki badań jakościowych podjętych we wrześniu 2016 roku, dotyczących metod podejścia do monitorowania rzeczywistych zmian społeczno-gospodarczych i przestrzennych oraz udostępniania ich wszystkim wymienionym podmiotom. Badania rozpoczęto od pogłębionych wywiadów przeprowadzonych w regionalnych obserwatoriach terytorialnych (ROT), w województwie dolnośląskim, małopolskim i mazowieckim, oraz analizy portali ROT, które na podstawie różnych źródeł, w tym z Główego Urzędu Statystycznego, prezentują analizy, raporty, udostępniają bazy danych dotyczące zjawisk społeczno-gospodarczych. Autorzy zauważają, że zagadnienia te są w różny sposób rozumiane, a ponadto, że nadal nie ma w Polsce platformy na poziomie kraju, regionu czy powiatu, na której w przystępny sposób byłyby udostępniane łącznie wyniki monitoringu najistotniejszych informacji o trendach rozwojowych w wymiarze społeczno-ekonomicznym i przestrzennym. Autorzy doceniają podejmowane próby działań zmierzających w kierunku zwiększenia dostępności tego typu danych, w tym dotyczących polityki przestrzennej. Uważają jednak, ze powinny być one tematem dalszych dyskusji. Przyczyny tego stanu rzeczy są bardzo złożone, a niedokończenie rozpoczętych reform sprawiło dodatkowo, że zadanie to stało się jeszcze większym wyzwaniem. Autorzy pomimo to upatrują pewne szanse ewolucyjnego, etapowego rozwiązywania problemów i podejmują próbę wskazania pierwszych rekomendacji zmian oraz uzasadniają potrzebę kontynuacji badań.
Countries successful in their economies are able to sustain well-functioning systems of development
processes management. Unfortunately, in Poland they are not up to date. The authors of “The diagnosis
of development management system in Poland” (Polish Ministry of Regional Development, 2009) with
regards to strategic programming pointed out several years ago that spatial planning is detached from the
planning of socio-economic development, due to which the former does not fulfil its essential role in identifying
adverse events and solving spatial conflicts at an early stage of their appearance. Moreover, no clear
urban-oriented policy, understood as part of development policy, exists on government level. The role of
information in the development process evolves in the direction of the recognition process, which is one of
the most important decision-making systems, in which the most important factor is the monitoring of spatial
changes which supports the idea of integrated planning. Information on space resources considerably affects
the decision makers: public authorities, businesses and citizens. The authors present preliminary results of
qualitative research undertaken in September 2016. The study began with in-depth interviews conducted in
the Regional Territorial Observatories (ROT) in the Lower Silesian, Lesser Poland and Masovian Voivodeships
and analysis of ROT portals, which based on different data sources, including Central Statistical Office of
Poland, present analyses, reports, studies on socio-economic phenomena. The authors note that these issues
are differently understood and, moreover, that in Poland there are still no accessible data platforms where in
a uniform manner the results of monitoring trends in socio-economic and planning developments would be
made available. The authors appreciate the attempts already made, stressing that such activity should be the
subject of further discussions. The reasons for this are complex, as the incompletion of the reforms already
started has made this task even more challenging. Nevertheless, the authors notice a chance for gradual problem-solving
and attempt to propose first areas in which changes should be made, as well as give ground to the
need for continuing research.
