Podatkowe uwarunkowania przedsiębiorczości w teorii i praktyce gospodarczej

Przedsiębiorczość jest ważną determinantą wzrostu i rozwoju gospodarczego każdego kraju. Jej główne definicje akcentują określone cechy w postępowaniu człowieka bądź system działań nakierowany na budowę czegoś nowego (np. firmy) czy wykorzystanie nowatorskiego pomysłu. Przedsiębiorczość określana jest mianem czwartego czynnika produkcji, obok ziemi, pracy i kapitału. Uwarunkowana jest rozwiązaniami ekonomicznymi, politycznymi oraz społecznymi, które mogą jej sprzyjać, jak również tworzyć bariery dla jej rozwoju. Szczególne znaczenie dla przedsiębiorczości ma system podatkowy kraju, obejmujący podatki, zasady ich funkcjonowania oraz aparat skarbowy. Podatki bowiem ze względu na swoją konstrukcję wielokierunkowo oddziałują na przedsiębiorczość, jej rodzaj, lokalizację czy dyfuzję. Jednakże wykorzystanie instrumentów podatkowych (spełniających kryteria pomocy publicznej) do wspierania przedsiębiorczości jest monitorowane i koordynowane zgodnie z przepisami traktatowymi. Celem artykułu jest próba weryfikacji hipotezy badawczej oraz odpowiedzi na następujące pytania badawcze: – Co to jest podatek i system podatkowy kraju? – Jaka jest treść ekonomiczna i społeczna podatków? – Jakie są kierunki oddziaływania podatków na szeroko rozumianą przedsiębiorczość? – Na czym polega optymalizacja podatkowa ? Odpowiedzi uzyskane na powyższe pytania badawcze pozwolą zdiagnozować znaczenie rozwiązań podatkowych w Polsce dla przedsiębiorczości oraz istniejących w tym zakresie barier i zagrożeń.

Entrepreneurship is a significant determinant of economic growth and development of each country. The main definitions of entrepreneurship emphasise specific features either in human activity or in a system of actions aimed at the creation of something new (e.g. a company), or an innovative idea. Defined as the fourth factor of production (apart from land, labour and capital goods), entrepreneurship is determined by economic, political and social solutions, which might both foster it or become an obstacle for its development. What is of particular importance here is the taxation system of a given country, comprising, taxes themselves, principles of their calculation and payments and fiscal institutions. The taxes and their system have a multidirectional effect on entrepreneurship, its type, location or diffusion. The use of taxation instruments (meeting the criteria of state aid for supporting entrepreneurship), however, is monitored and coordinated in accordance with the regulations based on legal treaties. The purpose of this paper is to verify the research hypothesis and to find answers to the following research questions: – what is a tax and a national taxation system? – what is the economic and social contents of taxes? – what are the directions of taxation effect on entrepreneurship understood in broad terms? – what does fiscal optimization consist in? The answers provided for these research quarries will allow for diagnosing the significance of fiscal solutions for entrepreneurship in Poland and for its barriers and threats.