Analiza tolerancji wysiłku oraz ocena zmęczenia u pacjentów po pomostowaniu tętnic wieńcowych poddanych rehabilitacji kardiologicznej

Wstęp: Choroba niedokrwienna serca jest jedną z najczęstszych przyczyn inwalidztwa i umieralności. W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego duża grupa chorych kierowana jest na leczenie kardiochirurgiczne polegające na wykonaniu zabiegu pomostowania tętnic wieńcowych. Po przeprowadzonym zabiegu, pacjenci powinni zostać objęci następowym postępowaniem rehabilitacyjnym, które przynosi korzyści, m.in. w postaci poprawy jakości życia pacjenta. Celem pracy była ocena zamiany tolerancji wysiłku oraz subiektywnej oceny zmęczenia pacjentów po pomostowaniu tętnic wieńcowych poddanych rehabilitacji. Materiał i metoda: Badaniu zostało poddanych 158 pacjentów, leczonych w okresie od lutego do lipca 2011 roku. Pacjentów podzielono na trzy grupy wiekowe. Porównywano stan przy przyjęciu na leczenie i po zakończeniu rehabilitacji ogółem – jak również oddzielnie wśród kobiet i mężczyzn. Na podstawie wskaźnika BMI badanych podzielono również na osoby otyłe, osoby z nadwagą oraz osoby o prawidłowej masie ciała. Do określenia tolerancji zmęczenia zastosowano Test Marszu 6-minutowego, natomiast do subiektywnej oceny zmęczenia – skalę Borga. Wyniki: Analiza wyników badań wskazała, że badani pacjenci uzyskali poprawę wyników w zakresie tolerancji wysiłku oraz subiektywnej oceny zmęczenia po zakończonej rehabilitacji. Poprawę wyników zaobserwowano we wszystkich analizowanych grupach wiekowych. Nie odnotowano znaczących różnic w uzyskanych wynikach w przypadku podziału pacjentów ze względu na płeć oraz wskaźnik BMI. Wnioski: 1. W wyniku przeprowadzonej rehabilitacji kardiologicznej uzyskano istotną statystycznie poprawę tolerancji wysiłku, wyrażoną w przyroście dystansu w teście 6MWT oraz zmniejszeniem średniej liczby punktów w skali Borga. 2. Wiek, płeć oraz wskaźnik BMI nie są czynnikami wpływającymi istotnie na zmianę tolerancji wysiłku, jak również subiektywną ocenę zmęczenia pacjentów.

Introduction: Coronary heart disease is one of the most common causes of disability and mortality. In order to reduce the risk of acute coronary syndrome, a large group of patients is referred to the cardiac surgery involving coronary artery bypass grafting. The patients after the procedure should be covered by rehabilitation program which has beneficial effects e.g. improving the quality of life of a patient. The aim of the study was to evaluate the conversion in tolerance of exercise and subjective fatigue assessment of patients after coronary artery bypass undergoing rehabilitation. Material and Methods: The subjects of the study were 158 patients treated in the period from February to July 2011. The patients were divided into three age groups. The condition on the admission to treatment and after rehabilitation was assessed in total as well as separately for women and men. On the basis of BMI, the subjects were divided into obese, overweight people and those with normal weight. 6-minute walking test was used for the assessment of fatigue tolerance and the Borg scale was applied to determine the subjective fatigue assessment. Results: The analysis of the results indicated improvement in the exercise tolerance and the subjective assessment of fatigue after the tested patients completed rehabilitation. Improvement was observed in all the analyzed age groups. There were no significant differences in the results obtained between the groups of patients by gender and BMI. Conclusions: 1. As a result of cardiac rehabilitation, statistically significant improvement in exercise tolerance was observed expressed in the increase in 6MWT distance and a decrease in the average number of points in the Borg scale. 2. Age, sex, and BMI were not significant factors influencing the change in the exercise tolerance as well as the subjective evaluation of fatigue in the patients.