Zmiany, których doświadczyły szkoły po odzyskaniu niepodległości, spowodowały
potrzebę poszukiwania nowych sposobów pracy z rodzicami. Podkreślano,
że praca powinna być wspólna, mieć charakter społeczny i włączać całe grupy
ludzi związanych z siecią organizacyjną. Wspieranie stałej współpracy rodziców
uczniów ze szkołą przyczyniło się do stworzenia trwałych organizacji rodzicielskich,
takich jak: koła rodzicielskie, patronaty klasowe i szkolne oraz grupy rodziców
czy koła rodzicielskie.
Regulacje dotyczące kół rodzicielskich zostały przyjęte w 1920, a ogólnonarodowa
rada Stowarzyszeń Rodzicielskich została utworzona w Warszawie 27 listopada
1924. Główną część Stowarzyszenia stanowiły koła szkolne, zbliżające
rodziców uczniów tej samej szkoły, którzy tworzyli koła na danym obszarze. Koła
rodzicielskie, znane również jako patronaty opieki szkolnej albo koła opieki rodzicielskiej,
działały w prawie wszystkich szkołach średnich. Skupiały patronaty
klasowe reprezentujące podstawowe jednostki bezpośredniej współpracy szkoły
i rodziny. Były tworzone przez rodziców uczniów jednej klasy, którzy współpracowali
z wychowawcą i innymi nauczycielami.
Tego typu organizacje działały w szkołach w Lublinie. Jedno z kół rodzicielskich
zostało założone w 1921 w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim i Liceum Wacławy Arciszowej.
Działały również koła rodzicielskie w Prywatnym Gimnazjum Męskim Ste218
Marzena OKRASA
fana Batorego (Szkoła Lubelska), a także Gimnazjum Jana Zamoyskiego, Gimanzjum
Staszica, Gimanzjum Unii Lubelskiej, Szkole H. Czarneckiej.
Jednym z podstawowych założeń zawartych w statucie było zbieranie materiałów
oraz środków finansowych dla organizacji. Podstawowym dochodem były
składki członkowskie, ale, wobec skali potrzeb i wydatków, były one stosunkowo
małe. Zatem akcje okolicznościowe oraz zmienne sekcje finansowe, zaprojektowane,
aby wzmocnić fundusze kół, funkcjonowały w niektórych spośród nich.
Podczas swojej działalności koła opieki rodzicielskiej realizowały liczne projekty.
Podstawowym zadaniem było zapewnienie pożywienia młodzieży. Inne organizowały
obozy letnie, specjalne akcje dla uczniów, odnawiały klasy, kupowały
materiały dydaktyczne, a także wspierały finansowo uczniów żyjących w internatach.
Współpracując ze szkołą, rodzice mogli wywierać na nią nacisk, aby wyposażyła
dzieci w niezbędną wiedzę, brała pod uwagę zasady wychowania
wyznawane w domu rodzinnym i zapewniali, że dzieci czuły się w szkole dobrze.
The changes that schools experienced after regaining independence generated
the need to seek new ways of working with parents. It was stressed that the work
should be collective, be of social character, and recruit whole groups of people related
to the organizational network. Stimulating a stable cooperation of students’
parents with the school gave rise to the creation of permanent parental organizations,
such as parents’ circles, class or school patronages, and the groups of parents
and parents’ circles.
Regulation on parents’ circles was passed in 1920, and the nationwide Parental
Associations panel was established in Warsaw on November 27, 1924. The main
body of the Association were school circles, bringing together parents of students
from one school that formed circles in the area. Parent circles, interchangeably referred
to as „Circles of Parents”, also known as School patronage care or parental
care circles (PCW) operated in almost all high schools. They focused class patronages
representing the basic units of a direct cooperation of schools and the family.
They were created by parents of students of one class who collaborated with the
teacher and co-teachers.
These types of organizations operated at schools in Lublin. One of the circles
of parents was founded in 1921 at the Private Female Middle School and High
School of Waclawa Arciszowa. Another activity was started by parental care at the
Private Men’s Gymnasium of Stefan Batory (School of Lublin), and Gymnasium
of Jan Zamoyski , Gymnazium of Staszic, Gymnasium of The Union of Lublin,
School of H. Czarnecka. One of the fundamental objectives contained in the statutes was to collect material
and financial resources for the organization. Basic income came from membership
fees, but it was small relative to the scale of needs and expenses. Therefore,
events and unstable income sections, designed to strengthen the funding of
circles, operated in some of them.
During their operation, circles of parental care carried out many projects. The
basic task was to provide food for the young. Others organised summer camps,
special events for students, renovating classrooms, purchase of teaching materials,
and financial assistance for people living in the dormitory.
Working with the school parents could have put pressure on schools to equip
children with the necessary knowledge, to take into account the principles of upbringing
instilled in the family home, and to ascertain that children felt well at
school.
