Taryfikacja a priori z uwzględnieniem efektów przestrzennych

Artykuł poświęcony jest metodom aktuarialnej taryfikacji a priori w ubezpieczeniach komunikacyjnych, w których jednym z czynników taryfikacyjnych jest adres zamieszkania ubezpieczonego. Podział na klasy taryfowe związane z miejscem zamieszkania jest często stosowany w praktyce ubezpieczeń komunikacyjnych, co jest podyktowane m.in. zróżnicowanymi warunkami drogowymi w zależności od miejsca użytkowania pojazdu. Celem pracy jest identyfikacja i opis przestrzennego zróżnicowania ryzyka ubezpieczeniowego w ubezpieczeniach komunikacyjnych, a także określenie, czy wykorzystanie metod statystyki przestrzennej pozwala na zwiększenie efektywności standardowych modeli taryfikacyjnych i w konsekwencji na lepszą ocenę ryzyka ubezpieczeniowego. W pracy rozważane są modele z klasy uogólnionych modeli liniowych oraz ich modyfikacje mające na celu uwzględnienie zagadnień typowych dla statystyki przestrzennej, szczególnie autokorelacji przestrzennej oraz wygładzania przestrzennego związanego z nierówną ekspozycją poszczególnych obszarów geograficznych na ryzyko.