Labour input in Polish agriculture against size of agricultural holdings – spatial analysis

The aim of this paper is to present the analysis of spatial diversification in the labour input in agriculture on the basis of these selected indicators: annual work unit (AWU) per 100 ha agricultural acreage; number of people per AWU; and comparison of labour input to EU-15 standards (LI-EU). Agricultural holdings have been categorised by size into three groups: 0–10 ha (small), 10–20 ha (average), and over 20 ha (large). Labour resources were subject to a comparative study of the density rates of AWUs per 100 ha agricultural acreage in Poland and the EU (EU-15). The analysis covered all of Poland with consideration of the administrative division into sixteen voivodeships (tabular analysis) and 314 poviats (townships and country districts together, including regional offi ces of the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture (ARiMR); cartographic analysis). The results of the Agricultural Census of 2010 were used in the study. It demonstrated a signifi cant spatial diversifi cation in labour input in agriculture in general and in each holding size group. Predominantly, the diff erences are related to historical and political factors. The analysis corroborated agrarian overpopulation in south-east Poland.

Celem artykułu jest analiza zróżnicowania przestrzennego nakładów pracy ludzkiej w rolnictwie na podstawie wybranych wskaźników: liczby jednostek AWU na 100 ha użytków rolnych, liczby osób przypadającej na 1 jednostkę AWU oraz wielkości nakładów pracy ludzkiej w porównaniu do standardów UE (WNP-UE). Wydzielono trzy grupy wielkościowe gospodarstw rolnych tj.: 0–10 ha (małe), 10–20 ha (średnie), ponad 20 ha (duże). Ocenę zasobów pracy przeprowadzono na podstawie analizy porównawczej wskaźników gęstości liczby jednostek AWU na 100 ha UR w Polsce i Unii Europejskiej (UE-15). Badaniem objęto Polskę w podziale na 16 województw (ujęcie tabelaryczne) i 314 jednostek powiatowych (powiaty grodzkie łącznie z powiatami ziemskimi zgodnie z podziałem na biura terenowe ARiMR, ujęcia kartografi czne). Wykorzystano wyniki Powszechnego Spisu Rolnego z 2010 r. Analiza wykazała silne zróżnicowanie przestrzenne nakładów pracy w rolnictwie – ogółem oraz w przyjętych grupach wielkościowych gospodarstw rolnych. Zmienność ta najsilniej wiąże się z oddziaływaniem uwarunkowań historyczno-politycznych. Analiza potwierdziła problem przeludnienia agrarnego w południowo-wschodniej części kraju.