Nauczyciel i jego szanse autonomicznego funkcjonowania w zawodzie (z perspektywy badanych nauczycieli i teorią Pierre’a Bourdieu w tle)

W tekście stawiam pytanie o możliwość zaistnienia nauczycielskiej autonomii w szkolnej przestrzeni. Stawiam je w kontekście czynionej przez Bogusława Śliwerskiego długoletniej diagnozy zarządzania polską oświatą oraz szkolną demokracją. Usiłując natomiast udzielić odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie, posługuję się niewielkim wycinkiem prowadzonych przez siebie analiz (z wykorzystaniem narzędzi analitycznych wskazanych przez Grahama Gibbsa) i interpretacji przeżytych doświadczeń zawodowych nauczycielek szkół różnego szczebla, do których wprowadzam wybrane elementy teorii Pierre’a Bourdieu.

The paper includes a question related to an opportunity for teachers’ autonomy in school’s space. The question occurs in the context of Bogusław Śliwerski’s long-lasting assessment of managing Polish education and schooling democracy. An attempt to answer my question is based on a part of the analysis (performed by me with the help of the analytical tools indicated by Graham Gibbs) and interpretations of teachers’ professional experiences from various stages of education. They focused on some elements of Pierre Bourdieu’s theory.