Skojarzenia z historyczną przeszłością oraz negatywne schematy świata społecznego a poparcie interwencji zbrojnej przeciwko Rosji

Celem prezentowanego badania jest poznanie psychologiczno-społecznych korelatów poparcia udziału Polski w ewentualnej militarnej interwencji NATO i UE, wspierającej Ukrainę w konflikcie z Rosją. Teoretyczną podstawę hipotez stanowią teorie schematów poznawczych oraz „ramowania” zjawisk politycznych przez media, czyli prezentację ich interpretacji przez pewne analogie historyczne. Testowano rolę negatywnych schematów świata społecznego i polityki oraz trzy różne ramy konfliktu Rosja – Ukraina. Pierwsza odwoływała się do analogii między działaniami prezydenta Rosji, Władimira Putina wobec Krymu a postępowaniem Hitlera wobec Austrii (najczęściej obecna w polskich mediach). Druga wskazywała, iż zaangażowanie Polski w konflikt między Rosją a Ukrainą przyniesie nam poważne straty i będzie nieskuteczne, tak jak zaangażowanie USA w konflikt w Wietnamie. Trzecia rama wskazywała, że Rosja nie zamierza prowadzić wojny z całym Zachodem. Badanie prowadzono metodą indywidualnego wywiadu, wspomaganego komputerem (CAPI) na reprezentatywnej losowej próbie dorosłych Polaków (N = 971). Okazało się, że najsilniejszymi predyktorami stopnia akceptacji zbrojnej interwencji są ramy ujmowania konfliktu Rosja – Ukraina. Im bardziej respondenci zgadzają się z interpretacją zawierającą analogię postępowania Putina i Hitlera, tym bardziej akceptują udział Polski w zbrojnej interwencji. Im bardziej zgadzają się z dwiema pozostałymi ramami konfliktu, tym mniej popierają nasz udział w interwencji zbrojnej. Natomiast akceptacja każdej z ram jest w odmienny sposób związana z indywidualnymi schematami świata społecznego i polityki.

The aim of this study is to understand the psychological and social correlates of support for Polish participation in potential military intervention of NATO and the EU to support Ukraine in the conflict with Russia. The theoretical basis for hypotheses are the theories of cognitive schemas and the „framing” of political phenomena in the media, that means the creation of their interpretation by certain historical analogies. We tested the role of negative patterns of social and political world, and three different frames of the conflict Russia–Ukraine. The first referred to the analogy between Putin’s actions against the Crimea and Hitler’s proceedings against Austria (the one most often present in Polish media). The second indicated that the Polish involvement in the Russia–Ukraine conflict will bring Poland heavy losses and will be ineffective, similar to US involvement in the conflict in Vietnam. The third frame indicated that Russia does not intend to wage war with the whole West. The study was conducted with computer assisted personal interview (CAPI) on a representative random sample of adult Poles (N = 971). We found that the strongest predictors of the acceptance for military intervention are frames in recognition of the Russia–Ukraine conflict. The more respondents agree with the interpretation containing the analogy of conduct Putin and Hitler, the more accepting for Polish participation in military intervention they are. The more respondents agree to one of the two other frames of the conflict, the less they support Polish participation in military intervention. In contrast, the acceptance of each of the frames is related in a different way to the individual schemas of the social world and politics.