Zmiany struktury społecznej wiejskiej Polski

Tradycyjnie definicje wsi zawsze wskazują, że podstawę utrzymania jej mieszkańców stanowi rolnictwo. Poniższa analiza wykazuje, że przy przyjęciu tylko tego kryterium, wieś w Polsce nie istnieje, gdyż rolnicy już nie są grupą dominującą w strukturze społeczno-zawodowej wsi, stanowiąc dziś około 1/4 pracujących. Artykuł, oparty na danych reprezentatywnych badań Polski Generalny Sondaż Społeczny oraz Diagnoza Społeczna analizuje zmiany, jakie dokonały się w strukturze społeczno-zawodowej wsi w latach 1990–2013. Zmiany te miały różną dynamikę w zależności od okresu oraz typu obszarów wiejskich, jednak powszechnie zachodziły procesy dezagraryzacji, burżuazyjnienia (gentryfikacji) i proletaryzacji wsi. W sumie składały się one na proces moyennisation (średnienia) społecznego wsi.

Traditionally, the definition of a rural area has always indicated that the basic source of income of its inhabitants is agriculture. The present analysis shows that if such a criterion is adopted alone then there are no rural areas left in Poland, as farmers are no longer the dominant group in the social-occupational structures of the countryside, but only around a quarter of its working population. This article, based on representative data of the Polish General Social Survey and the Social Diagnosis, analyzes the changes that occurred in the social-occupational structures of rural areas in the years 1990–2013. These changes occurred with varying speed depending on the period and type of rural area. Nevertheless, the deagrarianization, gentrification, and proletarianization of rural areas happened everywhere. In sum, they have contributed to the social moyennisation (the averaging) of rural areas.