Spór o obecność języka rasistowskiego w dyskursie publicznym. Sprawa oświadczenia posła Artura Górskiego

Celem tego artykułu jest próba opisu kontrowersji spowodowanych użyciem rasistowskiego języka w polskim dyskursie publicznym. Autor przyjmuje hipotezę o istnieniu powiązań między nagłaśnianiem rasistowskiej mowy nienawiści (i etykietowaniem posługujących się nią osób jako rasistów) a krytyką tak zwanej poprawności politycznej. Badanie miało charakter studium przypadku, dotyczącego intensywnego sporu medialnego wokół kontrowersyjnego oświadczenia sejmowego posła Artura Górskiego (PiS) z 5 listopada 2008 roku. Zastosowana metoda badawcza to analiza dyskursu, wykorzystująca między innymi metodologię analizy konwersacyjnej. W artykule prezentowana jest analiza fragmentu wspomnia- nego sporu, a mianowicie dyskusji w programie telewizyjnym „Warto rozmawiać”. Ponadto rozważane są warunki, w których możliwy byłby alternatywny, bardziej konstruktywny przebieg opisywanego medialnego sporu o prawomocność obecności języka rasistowskiego w dyskursie publicznym. W zakończeniu autor krótko odnosi wnioski płynące z analizy do bardziej ogólnych kwestii związanych z omawianą problematyką.

This article attempts to describe controversies caused by the use of racist language in Polish public discourse. The author's main hypothesis investigates the interrelations between publicizing race hate speech (and labeling its users as racists) and criticisms of political correctness. The empirical evidence is based on a detailed case study of an intense media debate on the controversial parliamentary statement made by the Sejm deputy Artur Górski (member of Prawo i Sprawiedliwosc) on the 5th of October 2008. The research approach of discourse analysis was applied, including, inter alia, the methodology of conversation analysis. The paper presents an analysis of one instance of the aforementioned debate, i.e. the discussion in the TV talk show 'Warto rozmawiać'. Furthermore, the paper directs attention to the conditions which might enable an alternative, more productive course of media debate over racist language in public discourse. In the final part of the article, the author briefly presents the conclusions from the analysis in the context of more general issues within the discussed field.