Lewicowość–prawicowość autoidentyfikacji politycznych a przekonania i kapitał społeczny– perspektywa psychologii politycznej

Artykuł pokazuje, w jakim stopniu polityczna autoidentyfikacja na skali lewica–prawica wiąże się z treścią akceptowanych przekonań w sferze tożsamościowej i gospodarczej, z poparciem czterech głównych partii politycznych w Polsce (PO, PiS, LiD, PSL) oraz z psychospołecznymi zasobami jednostki (charakterystyki socjodemograficzne oraz kapitał ludzki). Podstawę badań stanowiły dane zebrane od reprezentatywnej próby dorosłych Polaków w 2008 roku (N=1024). Przeprowadzone analizy wykazały, że autoidentyfikacja Polaków na skali lewicowości–prawicowości jest bardziej istotnie związana z przekonaniami tożsamo- ściowymi niż z ekonomicznymi; jednak relacje te w obu przypadkach nie są silne. Okazało się także, że poziom liberalizmu przekonań, zarówno w sferze światopoglądowej, jak i gospodarczej, jest zależny od płci, wykształcenia i wielkości miejsca zamieszkania jednostki. Liberalizm ekonomiczny, w porównaniu do światopoglądowego, jest silniej wyjaśniany przez takie zmienne psychologiczne, jak: zaufanie do ludzi, kontrola nad własnym losem, moralna legitymizacja systemu politycznego oraz poczucie szczęścia.

(Polish title: Lewicowosc-prawicowosc autoidentyfikacji politycznych a przekonania i kapital spoleczny - perspektywa psychologii politycznej). The article answers the question to what extent a political autoidentification on the left-right wing scale is related to the content of acceptable beliefs related to their identification as well as economic domain, to support for four main political parties (PO, PiS, LiD, PSL), and to socio-psychological resources (socio-demographic characteristics and social capital). The survey was conducted on a representative sample of Polish adults (N=1024) in 2008. The analysis proved that Poles autoidentification on the left-right wing scale is more related to identification beliefs than to economic ones, but both these relationships are rather weak. It turned out that the level of liberal beliefs, in both domains - identification and economic one, depends on gender, education and place of residence. Economic liberalism, in comparison to identification liberalism, is better explained by the following psychological variables: trust to other people, sense of control, legitimization of political system and happiness.