Wyzwania cyberprzestrzeni a wybrane kompetencje nauczycieli i uczniów

Jak odnaleźć się w świecie zdominowanym przez media cyfrowe, jak wykorzystać dokonujące się przemiany dla osobistego rozwoju, spełniania się i optymalnego funkcjonowania w medialnej rzeczywistości? Jak radzić sobie z nadmiarem informacji, fałszywym obrazem rzeczywistości, zhomogenizowaną ofertą kulturalną, częściej powierzchownymi, zapośredniczonymi przez media a nie bezpośrednimi kontaktami społecznymi, zagrożeniami moralnymi cyberprzestrzeni? Jako remedium autorki proponują posiadanie i wykorzystanie kompetencji poznawczych, aksjologicznych, społecznych i informatycznych. Celem pracy jest scharakteryzowanie cyberprzestrzeni, określenie korzyści i zagrożeń związanych z „zanurzeniem się” człowieka w świecie mediów cyfrowych oraz kompetencji nauczycieli i uczniów niezbędnych do dobrego egzystowania w społeczeństwie medialnym. W pierwszej części tekstu zaprezentowano wybrane funkcje mediow, podjęto analizę korzyści i zagrożeń związanych z wirtualizacją, informatyzacją, mediatyzacją rzeczywistości. W drugiej części omówiono kompetencje poznawcze, aksjologiczne, społeczne, informatyczne nauczycieli i uczniów, które – zgodnie z przeświadczeniem autorek – mają szczególne znaczeniu dla optymalnego, dojrzałego uczestnictwa w społeczeństwie medialnym.

How to find one’s place in the world dominated by digital media? How to use the ensuing changes for personal development, self-fulfilment, and optimal functioning in media reality? How to deal with excessive information, a false picture of reality, homogenized cultural offer, indirectness and superficiality of social contacts, moral threats in cyberspace? As a remedy, the authors propose possessing and using cognitive, axiological, social, and information competences. The aim of this article is to characterize cyberspace, identify benefits and threats related to ’plunging’ into the world of digital media, and to identify the teacher’s and pupil’s competences indispensable for good functioning in media society. In the first part of the text, the authors present selected functions of media; analyse benefits and threats related to virtualization, informatization, and mediatisation of reality. In the second part, convinced about particular importance of competences for optimal and mature participation in media society, the authors discuss teachers’ and pupils’ cognitive, axiological, social, and information competences.