Pomiar i analiza preferencji wyrażonych z wykorzystaniem pakietu conjoint programu R

Conjoint analysis jest metodą statystyczną, w której preferencje empiryczne respondentów wobec różnych ofert (rzeczywistych lub hipotetycznych) są poddawane dekompozycji w celu określenia: funkcji użyteczności każdego atrybutu, względnego znaczenia każdego z nich, analizy udziałów w rynku oraz segmentacji konsumentów. Na rynku obecnie oferowane są różne oprogramowania komputerowe pozwalające na przeprowadzenie badań preferencji konsumentów z wykorzystanie metod conjoint analysis. W artykule przedstawiono pakiet conjoint programu R oraz opracowane pakiety i funkcje programu R, niezbędne w prowadzeniu empirycznych badań preferencji. Program R, ze względu na dostępność na zasadach licencji GPL, zdobywa coraz więcej zwo-lenników, zarówno wśród osób zajmujących się badaniami preferencji, jak i osób korzystają-cych z metod analizy wielowymiarowej. Natomiast pakiet conjoint jest odpowiedzią na fakt, że nie wszystkie kroki procedury conjoint analysis znalazły swe odzwierciedlenie w programie R. W szczególności dotyczy to oceny ważności atrybutów oraz symulacji udziałów w rynku na etapie analizy i interpretacji wyników. W artykule przedstawiono również wyniki badania preferencji konsumentów wina z wyko-rzystaniem pakietu conjoint, analizę udziałów w rynku wybranych profilów symulacyj-nych oraz segmentacje konsumentów wina.

Conjoint analysis is a statistical method in which consumer preferences are decomposed in order to evaluate: utility function for each attribute, importance of each attribute, market shares simulations and segmentation of consumers. There are many different computer programs that can be applied for conjoint analysis re-search. The paper presents conjoint package of R software which are useful to evaluate empiri-cal preferences. The R program is more and more popular and many researchers are applying it. The conjoint package of R software is a response to a fact, that not all steps of conjoint analysis were programmed in R. In particular it concerns evaluation of attributes' importance, market share simulations and interpretation of results. The article presents also results of the evaluation of wine consumers' preferences with ap-plication of conjoint package, market share simulations and segmentation of consumers.