Praktyka obierania perspektyw jako instrument rozwoju

The goal of the article is an analysis of the phenomenon of taking perspective as an instrument of development. The topic is described in the light of integral theory and constructive-developmental theory (S. Cook-Greuter’s model). Both models present an evolutionary, vertical view of the practice of taking perspective: from narrow egocentric point of view till complex and rare worldcentric/kosmocentric view of reality. Then, the practice of taking perspective is presented in the context of self-development of postconventional leaders and how they support the development of others. Finally the Author outlines benefits and possible obstacles in the field of taking perspective. The results of the analysis can contribute to developing the aspects of consciousness (e.g. cognitive) in the practice of education.

Celem artykułu jest analiza zjawiska obierania perspektyw jako narzędzia rozwoju świadomości. Zagadnienie przedstawiono w świetle teorii integralnej i teorii konstruktywistyczno- rozwojowej (na przykładzie modelu S. Cook-Greuter). Obie teorie ukazują ewolucyjny, wertykalny wymiar praktyki obierania perspektyw: od wąskiej perspektywy egocentrycznej po rzadką światocentryczną/kosmocentryczną. W dalszej części omówiono praktykę obierania perspektyw w kontekście samorozwoju liderów z rozwiniętą świadomością postkonwencjonalną oraz to, jak wspierają oni rozwój innych. Na koniec Autorka podkreśla korzyści i możliwe przeszkody w obszarze obierania perspektyw. Wyniki analizy mogą przyczynić się do rozwijania aspektów ludzkiej świadomości (np. poznawczego) w praktyce edukacyjnej.