Zarządzanie bezpieczeństwem w systemie ratownictwa górskiego

Zagadnienie zarządzania bezpieczeństwem w górach winno być rozpatrywane jako zjawisko tworzone przez dwie grupy czynników. Pierwsze z nich uwarunkowane są przez poziom kształtowania się kultury organizacyjnej, w tym przede wszystkim przez aksjonormatywne składowe kultury bezpieczeństwa. W tym zakresie należy rozumieć znaczenie cech podmiotowych (elementów strukturalnych osobowości cech, czynników temperamentalnych, czy czynników motywacyjno-poznawczych) uczestnika organizacji ratowniczej wobec realizacji celów organizacyjnych Pogotowia Górskiego. W drugim przypadku zarządzanie bezpieczeństwem w górach powinno uwzględniać poziom bezpieczeństwa i jego predykatory zarówno w środowisku organizacji, jak też w jej otoczeniu. Z tego powodu istotną rolę w procesie zarządzania bezpieczeństwem w górach winno się przypisywać efektywności pracy indywidualnej oraz zespołowej, które są względem siebie w stanie funkcjonalnej współzależności. Wnioski o koincydencji obu płaszczyzn zarządzania bezpieczeństwem w górach, zarządzaniu bezpieczeństwem wewnątrz organizacji oraz zarządzania bezpieczeństwem w środowisku gór, implikuje wniosek o potrzebie, ale także o możliwościach systemowego postrzegania organizacji oraz zarządzania bezpieczeństwem w górach. Centralnym punktem owego procesu staje się systemowo pojęte zarządzanie zasobami ludzkimi GOPR, a w tym zakresie modernizacja i optymalizacja celów, metod oraz środków rekrutacji, selekcji, doboru, szkoleń i rotacji kadr. Zasadniczego znaczenia nabierają też cechy osobowości jednostki jako jedne z głównych elementów potencjału społecznego organizacji ratowniczej.

The thesis shows a problem of individualistic factors, which predict mountain lifeguards’ behavior and indicate a possibility of using psychological knowledge in human resources management of a Voluntary Mountain Emergency (VME) organization. The main problem is to identify psychophysical properties, which influence the efficiency and safety of saving actions being carried out. In general, this behavior originates from performing saving tasks. The thesis particularly describes organizational behavior: saving activities and their efficiency. As it comes to human resources management in VME, the most reflective and interesting in a psychological way is risky behavior, which involves participation in saving actions, especially in extreme conditions. The thesis suggests system development of safety management in the mountains as well as risk management in dangerous situations, where lifeguards’ health and life is at risk. Safety management was described as actions causing accident risk reduction and decreasing their effects. Suggested organization of the safety system in the mountains involves both preventive and helpful behavior of people, who need help.