Physiological activity of ectomycorrhizas in a moderately polluted forest (Ratanica catchment, Southern Poland)

Ectomycorrhizas of Scots pine (Pinus sylvestris L.) and beech (Fagus sylvatica L.) were sampled in a mature forest ecosystem exposed for more than 40 years to moderate levels of gaseous and dust pollutants. Soil of the forest site was characterised by low pH and accumulation of heavy metals (Pb, Mn, Zn, Cu, Cd, Fe). Mycorrhizal vitality and enzyme activity of the root-surface and soil acid phosphatase (AcPase) were studied at 17 measurement points (0–5 cm soil depth) in relation to the content of inorganic phosphate (Pi) and aluminium ions (Al3+) in the soil. Anatomy of Scots pine and beech mycorrhizas taken from different measurement points was observed. The concentration of essential nutrients (C, N, P, Ca, Mg) and the ratios Ca/Al, Mg/Al and N/P were analysed in fine roots. High concentrations of Al3+ in the soil (40–118 meq kg-1) and low levels of Pi (12–44 mg P2O5 kg-1) were accompanied by high activity of the root-surface AcPase of pine and beech mycorrhizas (25–67 and 33–86 μmol pNP g-1 fresh weight h-1, respectively) and soil AcPase (6.8–22.4 μmol pNP g-1 dry weight h-1). The results indicate that fine tree roots are undoubtedly under stress as evidenced by a disturbance in P uptake and accumulation. However, the high vitality of mycorrhizas and the high Ca/Al ratio in fine roots suggest that the defence mechanisms of mycorrhizas and the rhizosphere are still able to ameliorate the influence of anthropogenic pollution.

Badania ektomikoryz sosny (Pinus sylvestris L.) i buka( Fagus sylvatica L.) prowadzono na Pogórzu Karpackim w dorosłym drzewostanie, który przez ponad 40 lat znajdował się pod wpływem gazowych i pyłowych zanieczyszczeń powietrza o średnich stężeniach. Gleby badanego ekosystemu leśnego cechowało niskie pH oraz znaczna akumulacja metali ciężkich (Pb, Mn, Zn, Cu, Cd, Fe). Badano zależność między stężeniem nieorganicznego fosforanu w glebie, a aktywnością enzymatyczną kwaśnej fosfatazy mikoryz i gleby. Analizowano także stężenia pierwiastków odżywczych (C, N, P, Ca, Mg) oraz jonów glinu (Al3+) w korzeniach drobnych. Mikoryzy sosny i buka były analizowane pod względem budowy anatomicznej oraz żywotności. Stwierdzono stosunkowo wysokie stężenie jonów Al3+ w glebie (40–118 meq kg-1) i niski poziom nieorganicznego fosforanu (Pi) (12–44 mg P2O5 kg-1). Jednocześnie zarejestrowano wysoką aktywność powierzchniowej kwaśnej fosfatazy mikoryz sosny i buka(odpowiednio, 25–67 i 33–86 μmoli pNP g-1 świeżej masy h-1) oraz kwaśnej fosfatazy gleby (6,8–22,4 μmoli pNP g-1 suchej masy h-1). Stężeniafosforu w korzeniach drobnych (poniżej stężeń uważanych za optymalne) oraz wysoki stosunek N/P pokazują, że pobieranie i akumulację fosforu przez systemy korzeni drobnych sosny i bukajest niedostateczne, mimo wysokiej aktywności kwaśnej fosfatazy. Budowa anatomiczna mikoryz, stosunkowo duży udział żywych mikoryz w systemie korzeni drobnych oraz wysoki stosunek Ca/Al w korzeniach sosny i buka(odpowiednio, 1,79 i 2,38) sugerują, że mechanizmy obronne mikoryz i mikroorganizmów ryzosfery mają zdolność łagodzenia wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych.