Ocena wpływu polityki spójności 2004–2006 na przeciwdziałanie negatywnym skutkom suburbanizacji

W ostatnich latach w otoczeniu największych polskich miast i zespołów miejskich zachodzą intensywne procesy suburbanizacyjne. Do gmin stref podmiejskich napływają nowi mieszkańcy, zaś niezagospodarowane dotąd tereny podlegają silnym przekształceniom funkcjonalnym, głównie w kierunku jedno- i wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej. Zjawiska suburbanizacyjne, zwłaszcza te o charakterze żywiołowym i rozproszonym (urban sprawl), wiążą się z występowaniem licznych negatywnych procesów, z którymi borykają się nie tylko mieszkańcy, ale także władze gmin podmiejskich. Artykuł prezentuje wyniki analizy wpływu projektów realizowanych w ramach polityki spójności Unii Europejskiej okresu programowania 2004–2006 na przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom suburbanizacji w potencjalnych strefach suburbanizacyjnych dużych polskich miast. Wyniki analizy świadczą o koncentracji podejmowanych działań na zaspokajaniu bieżących potrzeb mieszkańców stref podmiejskich oraz znikomym ukierunkowaniu projektów na długofalowe zapobieganie negatywnym skutkom procesów suburbanizacyjnych.

In recent years, the largest Polish cities have experienced intensive suburbanization processes. People migrate to suburban communes and hitherto undeveloped areas change their function towards single- or multi-family residential neighbourhoods. Spontaneous and dispersed suburbanization processes (urban sprawl) have many negative consequences that might become a serious problem, not only for the inhabitants but also for the local authorities in the suburban areas. The article presents the results of the evaluation of the role of Cohesion Policy projects in counteracting negative effects of suburbanization processes in potential suburban zones of the largest Polish cities. The results of the evaluation indicate that in suburban areas there is a major focus on meeting the current needs of residents, whereas strategic prevention of negative effects of suburbanization processes is neglected.