Nowe interpretacje teoretyczne polityki miejskiej

Samorząd terytorialny i polityka miejska podlegają zmianom łączącym się ze zmianą tradycyjnego modelu welfare state. Zmiany te dotyczą wymiaru gospodarczego, politycznego i związanego z modelami zarządzania. Opisując te procesy, wielu autorów odwołuje się często do pojęcia nowego zarządzania w sektorze publicznym (New Public Management). Artykuł omawia trzy koncepcje teoretyczne powstałe w ciągu ostatnich kilkunastu lat, które są stosowane do interpretacji opisanych przemian. Teoria "nowej kultury politycznej" N. Clarka wychodzi od przemian zarówno w systemie wartości, jak i w systemie ekonomicznym i zwraca uwagę na nowe elementy w sposobie uprawiania polityki lokalnej. Koncepcja "zarządzania lokalnego" (local governance) rozwinięta zwłaszcza przez Petera Johna koncentruje się przede wszystkim na kształcie instytucji samorządowych. Kolejna koncepcja T.N. Clarka "miasta jako maszyna rozrywki" zwraca uwagę na zmieniające się mechanizmy lokalnego rozwoju gospodarczego i ich wpływ na kształt polityki miejskiej. Artykuł stawia także pytania (i wstępne hipotezy) dotyczące możliwości zastosowania omawianych koncepcji w warunkach polskich.

For some time local governments and urban politics have been undergoing significant changes related to the change of the traditional welfare state model. These changes have concerned economic, political and management dimensions. While describing these processes numerous authors refer to the notion of New Public Management. This article discusses three theories which have been created to help in interpretation of on-going processes. New Political Culture theory by T.N. Clark stresses value and economic changes and underlines their implications for changes in styles of local politics. Local governance theory developed mostly by Peter John concentrates on shape of local government institutions. Another T.N. Clarks theory of the city as an entertainment machine focuses on evolving mechanisms of local economic development and their impact on policies adopted by urban governments. The paper formulates questions and initial hypothesis about applicability of these concepts to Polish environment.