Jak w Polsce rozwija się zjawisko niedostępności respondentów? Analiza na przykładzie badań CBOS 1993–2011

Celem artykułu jest przedstawienie i objaśnienie trendów niedostępności respondentów w oparciu o dane z lat 1993–2011 dla sondażu „Aktualne problemy i wydarzenia”, realizowanego techniką wywiadu osobistego przez Centrum Badania Opinii Społecznej. W pracy autorka posługuje się miarami poziomu realizacji przyjętymi przez AAPOR. Wyniki wskazują, że na przestrzeni badanego okresu odsetek odpowiedzi (RR2) spadł o około 40 punktów procentowych, głównie za sprawą wzrostu nieobecności oraz odmów. W analizach wielozmiennowych ustalono, że na kształt krzywej kontaktów (CON1) niekorzystnie wpłynęła przede wszystkim zmiana sposobu doboru próby (przejście z prób gospodarstw domowych na próby imienne) oraz większe obciążenie ankietera pracą. Zmiana sposobu doboru respondentów miała jednak korzystny wpływ na poziom kooperacji (COOP4). Czynniki niesprzyjające partycypacji w sondażach to większe obciążenie ankietera pracą, a także negatywne nastroje społeczne i poprawa sytuacji ekonomicznej w kraju.

1993 to 2011 based on the personal interview survey (CAPI) “Current Problems and Events” conducted in Poland by the Public Opinion Research Center (CBOS). The author shows that since 1993 response rate (RR2) has remarkably decreased (by 40 percentage points) due to nonconatcts and refusals. The findings of multivariate analysis demonstrate that the lower contact rate (CON1) can be explained by changes in sample design (i.e. using individual samples rather than household samples) and interviewer workload. The transition of sampling choices however, positively influenced the level of respondents’ cooperation (COOP4). The adverse factors affecting respondents’ participation are: heavier interviewer workload, a negative social mood and an improvement in the economic situation.