Dzieci i młodzież w UE – dyskryminowana generacja?

W artykule przypomniałam strukturalną koncepcję dzieciństwa, sformułowaną w latach 90. przez Jensa Qvertrupa i współpracowników, zgodnie z którą dzieciństwo stanowi trwały segment struktury społecznej, pozostający w relacji z innym trwałym segmentem struktury – dorosłymi. We współczesnych społeczeństwach, zgodnie z tą koncepcją, dzieci i młodzież jako kolektywny element struktury społecznej są dyskryminowane w dostępie do zasobów i możliwości zaspokajania potrzeb w porównaniu z generacją dorosłych. Wykorzystując dane Eurostatu, sprawdziłam, czy koncepcja ta znajduje empiryczne potwierdzenie w odniesieniu do społeczeństwa ponadnarodowego, jakim jest Unia Europejska. Traktuję Unię Europejską jako makrostrukturę ekonomiczno-polityczną, w ramach której funkcjonują różne generacje, stanowiące jej trwałe strukturalne elementy. Instytucje Unii Europejskiej mają pierwszorzędne znaczenie w nadaniu znaczenia kwestii warunków życia dzieci i w nakłanianiu państw członkowskich do działań na rzecz ich poprawy. Wskazałam na inicjatywy polityczne podejmowane w Unii Europejskiej w tym względzie. Analizując wskaźniki: zagrożenia biedą, biedy permanentnej, zagrożenia biedą lub wykluczeniem społecznym, głębokiej deprywacji materialnej oraz deprywacji potrzeb mieszkaniowych dla generacji dzieci (0–17 lat) oraz dla generacji dorosłych w UE–27, stwierdzam, że strukturalna koncepcja dzieciństwa znajduje empiryczne potwierdzenie w XXI w. Równocześnie zwracam uwagę na zróżnicowanie istniejące w generacji „dorosłych”, w której najmłodsi (18–24 lata) w 2012 roku byli bardziej niż dzieci zagrożeni ubóstwem.

In the article, I recalled the structural concept of childhood formulated in the 1990s by Jens Qvertrup and collaborators, according to which childhood comprises a stable segment of the social structure, staying in relations to another established segment of the structure- the adults. According to this concept, in contemporary societies children and youth as a collective element of a social structure are discriminated – in comparison to adults – in access to resources and to opportunities to fulfill their needs. Using Eurostat data I checked whether the concept could be confirmed empirically for a supra-national society, which is European Union. I perceive European Union as a politicaleconomic macrostructure consisting of various generations, which, in turn, are its stable structural elements. The institutions of European Union are of first-rank importance when it comes to giving priority to the question of the youth’s living conditions and when it comes to making the member states act for its improvement. I indicated political initiatives taken in the EU in this respect. Analyzing such indicators as: at – risk of poverty rate, persistent poverty rate, at – risk of poverty or social exclusion rate, deep material deprivation and deprivation of housing needs for the generation of 0–17 years olds and for the generation of adults in the EU–27, I make a statement that there is empirical evidence for structural concept of childhood in the 21st century. At the same time, I pointed at differentiation within the generation of “adults”, where the youngest (18–24 years old) were, in 2012, more endangered by poverty than children.