Zmiany właściwości filtracyjnych geowłókniny po 22 latach eksploatacji w drenażu zapory ziemnej

Zapora ziemna w Białobrzegach jest jedną z ośmiu zapór bocznych Zalewu Zegrzyńskiego. Początkowo była ona odwadniana drenażem rurowym ze studzienkami kontrolnymi i odprowadzeniami do rowu przyzaporowego. Trudne warunki hydrogeologiczne posadowienia budowli (pod warstwą piasków drobnych z domieszką gruntów organicznych występują żwiry) spowodowały jednak rozwinięcie procesu sufozji i przebić hydraulicznych w warstwie piasków. Po remoncie zapory, wykonanym w połowie lat 90. XX wieku, zabezpieczenie dna rowu połączono z drenażem kamiennym wykonanym w otulinie igłowanej geowłókniny z włókien polipropylenowych (PP) i poliestrowych (PET), zlokalizowanym w podstawie skarpy odpowietrznej. Geowłóknina zastosowana jako filtr ochraniający drenaż jest szczególnie narażona na zjawisko kolmatacji mechanicznej oraz chemicznej. Proces kolmatacji, zmniejszając wodoprzepuszczalność materiałów, znacznie ogranicza skuteczność działania filtrów syntetycznych i w konsekwencji również drenażu. W artykule przedstawiono wyniki badań wodoprzepuszczalności geowłókniny wbudowanej w drenaż zapory ziemnej Białobrzegi po 22 latach eksploatacji. W celu określenia zmian właściwości filtracyjnych badanych materiałów otrzymane wyniki porównano z uzyskanymi wcześniej parametrami geowłókniny czystej (fabrycznie nowej) oraz dla próbek po okresie siedmioletniej eksploatacji.

The earthfill dam Białobrzegi is one of eight side dams of Zalew Zegrzyński. Initially, the dam was drained by a drainaged pipe and discharge into a ditch. Difficult hydro-geological conditions of foundation structures resulted in suffusion and hydraulic break in a sand layer. After the renovation, made in the mid-90s, polypropylene and polyethylene nonwoven geotextiles were used in the drainage system. The nonwoven geotextiles used in drainage applications are vulnerable to physical and chemical clogging process. Clogging reduces effectiveness of the synthetic filter layers. The paper presents the research methodology and the results of analyses obtained from the laboratory tests of water permeability characteristic normal to the plane of nonwoven geotextiles after 22 years of exploitation in the earthfill dam Białobrzegi. Also, the parameters of unworn and after 7 years of exploitation obtained earlier were compared with the research results.