Psychologiczne procesy wychowawczego wpływu na dzieci i młodzież w zmieniających się środowiskach wychowawczych

CEL NAUKOWY: Wskazanie na aktualność rozwijanej przed laty koncepcji czterech odmiennych, ale komplementarnych psychologicznych mechanizmów wychowawczego wpływu na dzieci i młodzież w wyjaśnianiu procesów edukacyjnych we współczesnych środowiskach wychowawczych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem jest nieobecność tej koncepcji w aktualnym dyskursie naukowym na temat edukacji, co może utrudniać rozumienie całego spektrum koniecznych oddziaływań psychologicznych jako warunku skuteczności wszelkich zabiegów wychowawczych. PROCES WYWODU: 1. Opis i analiza czterech uniwersalnych psychologicznych mechanizmów nadawania i odbioru wpływów wychowawczych. 2. Zarysowanie kontekstu i niektórych kierunków zmian doświadczeń edukacyjnych współczesnych dzieci i młodzieży. 3. Podkreślenie głównych zmian w transmisji i odbiorze wpływów wychowawczych z perspektywy psychologicznej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Uwydatnienie teoretycznej i praktycznej użyteczności koncepcji mechanizmów transmisji wpływów wychowawczych i ich roli jako kompleksowego systemu narzędzi w kontekście celowej działalności wychowawców. WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Ponowna refleksja nad tymi procesami może pomóc w zrozumieniu i rozwijaniu relacji między współczesnymi wychowawcami a młodym cyfrowym pokoleniem wobec wyzwań, jakie stają przed wychowawcami dzieci i młodzieży w XXI wieku.

RESEARCH OBJECTIVE: To point out the validity of the concept developed years ago of four different but complementary psychological mechanisms of educational influence on children and adolescents in explaining educational processes in contemporary educational environments. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The problem is the absence of this concept in the current scientific discourse on education, which may hinder the understanding of the whole spectrum of necessary psychological influences as a condition for the effectiveness of all educational interventions. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: 1. A description and analysis of four universal psychological mechanisms of educational influences. 2. Outlining the context and some of the directions of change in the educational experience of contemporary children and adolescents. 3. Highlighting the main changes in the transmission and reception of educational influences from a psychological perspective. RESEARCH RESULTS: To emphasize the theoretical and practical usefulness of the concept of mechanisms of transmission of educational influences and their role as a comprehensive system of tools in the context of purposeful activity of educators. CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS AND APPLICABLE VALUE OF RESEARCH: Re-reflecting on these processes can help understanding and developing the relationship between contemporary educators and the young digital generation in view of the challenges faced by educators of children and young people in the 21st century.