Pojęcie rekultywacji w naukach biologicznych wobec nowych wyzwań środowiskowych

Utrwaliło się przekonanie, że działalność wydobywcza powoduje duże zmiany środowiska, w tym ubożenie szaty roślinnej, świata zwierzęcego i przekształcenia stosunków wodnych. Tereny poprzemysłowe (w tym pogórnicze i poeksploatacyjne) były klasyfikowane jako tereny zdegradowane, a nawet zdewastowane. Zgodnie z tym podejściem dalsze wykorzystanie tych terenów nie było możliwe bez wykonania zabiegów rekultywacyjnych i przywrócenia, bądź też nadania, wartości użytkowych. W skrajnych przypadkach o rzeczywistości biologiczno-przyrodniczej środowiska decydowała klasyfikacja administracyjno-prawna, a nie obiektywne wartości parametrów biologicznych. Skuteczne metody i kierunki zagospodarowania terenów poprzemysłowych mogą przywrócić tym terenom nową wartość użytkową oraz umożliwić ich wykorzystanie jako unikatowych siedlisk roślinnych. Długotrwałe działania rekultywacyjne ograniczają skutki globalnych zmian (global change mitigation). W niniejszym artykule przedstawiono techniczno-rolnicze aspekty pojęcia rekultywacji oraz określono jej miejsce w naukach biologicznych.

It has been believed that mining activities have always and exclusively caused large changes in the environment, including the impoverishment of plant cover, the animal world and the transformation of water resources. This makes that post-industrial areas (including post-mining and after-care) have been classified as degraded or even devastated. According to this approach a further use of these areas was not possible without reclamation and restoration or even creating a use value. In extreme cases, these were not the objective values of biological parameters, but the administrative and legal classification which determined the biological and natural environment. Effective methods of post-industrial area use as well as directions referring to this are extremely important because they can restore the new utility value to the area and they can enable the use of areas after the exploitation of mineral resources as unique plant habitats. Long-term reclamation activities limit the effects of global change mitigation. This article presents technical and agricultural aspects of the concept of reclamation and determine where its place in biological sciences is.