Zalesienia jako metoda rekultywacji terenów bezglebowych w górnictwie węgla brunatnego w Polsce

W artykule omówiono wybrane metody zalesiania terenów bezglebowych w górnictwie odkrywkowym węgla brunatnego w Polsce oraz przedstawiono wstępną ocenę ich efektywności. W praktyce rekultywacyjnej stosowano trzy metody zalesienia: „gatunków pionierskich”, „biodynamiczną” i „gatunków głównych”. Różnią się one udziałem w składzie gatunkowym zalesień gatunków fitomelioracyjnych głównie z rodzaju olsza oraz zakresem stosowania nawożenia mineralnego, zwłaszcza azotowego. Ocenę efektywności tych metod oparto na wynikach ilościowych badań zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego w poziomach próchnicznych inicjalnych gleb powstających na terenach pogórniczych pod zalesieniami. Czynniki te można uznać za najbardziej dynamiczne wskaźniki przekształcania „surowych” utworów w glebę. Tempo ich zmian, w przypadku rekultywacji leśnej, zależy przede wszystkim od udziału w składzie zalesień olszy.

The article discusses selected methods of afforestation of soilless areas in open brown lignite mining in Poland and presents an initial assessment of their effectiveness. In the reclamation practice, three methods of afforestation were applied: „pioneer species”, „biodynamic species” and „main species”. They differ in their share in the species composition of afforestation of phytomelioration species, mainly of the alder type, and the scope of mineral fertilization, in particular nitrogen fertilization. The assessment of the effectiveness of these methods based on the results of quantitative studies of the organic carbon content and total nitrogen in the humus levels of initial soils formed in post-mining areas under afforestation. These factors can be considered the most dynamic indicators of transforming fallow lands into the soil. The rate of their transformation, in the case of forest reclamation, depends mainly on the share in the composition of afforestation of the alder.