Monitoring dzikich pszczół w nieużytkach poprzemysłowych na Kujawach

Przedstawiamy wyniki badań nad zróżnicowaniem owadów zapylających na obszarach oddziaływania przemysłu sodowego oraz wapienniczego na Kujawach w centralnej Polsce. Monitoringiem przyrodniczym objęto trzy zakłady przemysłowe, produkcyjnie związane z przetwórstwem wapienia, tj. Soda-Mątwy S.A. w Inowrocławiu, Janikosoda S.A. w Janikowie oraz Trzuskawica S.A. w Bielawach. Odnotowaliśmy występowanie 183 gatunków dzikich pszczół (Hymenoptera: Apoidea: Apiformes). Wykazaliśmy, że gatunki rozpowszechnione na badanym terenie, tj. odnotowane na wszystkich stanowiskach stanowiły ok. 49%, natomiast występujące lokalnie, tj. związane tylko z 1 zakładem przemysłowym 25%. Na przestrzeni analizowanych lat potwierdziliśmy występowanie większości z odłowionych gatunków. Na obszarach oddziaływania przemysłu sodowego liczba ta wyniosła ok. 78%, a przemysłu wapienniczego 55%. Uzyskane wyniki wskazują, że wbrew pozorom nieużytki poprzemysłowe, w tym sztucznie wytworzone oraz silnie zdegradowane siedliska mogą zapewniać dogodne warunki dla występowania stabilnych populacji wielu gatunków owadów, w tym objętych monitoringiem dzikich pszczół.

Species diversity of pollinating insects was studied in areas affected by soda and lime industry in the Kujawy region (central Poland). Environmental monitoring was conducted near 3 industrial plants related to lime processing: Soda-Mątwy S.A. in Inowrocław, Janikosoda S.A. in Janikowo, and Trzuskawica S.A. in Bielawy. We recorded there 183 species of wild bees (Hymenoptera: Apoidea: Apiformes). The species that are widespread in the study area, i.e. common to all the 3 localities, accounted for about 49%, while those observed only locally, i.e. associated with only 1 industrial area, accounted for 25%. In the analysed period (2007–2010), we confirmed the occurrence of most of the species recorded: 78% in the areas affected by soda industry and 55% in those affected by lime industry. The presented results indicate that, surprisingly, postindustrial wastelands (including human-made and strongly degraded habitats) can create favourable conditions for stable populations of many species of insects, also of the monitored wild bees.