Natężenie i redukcja obciążenia środowiska skutkami antropopresji w Polsce w latach 2000-2009 - studium przestrzenne w ujęciu gminnym

Na podstawie 22 mierników presji na środowisko oraz działań sozologicznych dostępnych w BDL GUS dla poziomu gminnego dla lat 2000-2009, dokonano analizy sytuacji sozologicznej gmin Polski przy zastosowaniu siedmiu zaproponowanych w artykule wskaźników. Dotyczą one udziału gmin w ogólnopolskiej presji na środowisko oraz ogólnokrajowych działaniach w zakresie ochrony środowiska, odniesionych również do udziału gmin w powierzchni i liczbie ludności kraju. Wyniki wskazują na koncentrację presji na środowisko oraz aktywności sozologicznej w gminach wielkomiejskich oraz silnie uprzemysłowionych, szczególnie tych, w których funkcjonują elektrownie zawodowe. Najwięcej takich gmin znajduje się w województwie śląskim i dolnośląskim. Najkorzystniejsza sytuacja występuje w północnej części kraju oraz w przygranicznych gminach Polski wschodniej i zachodniej. Pomimo ograniczeń związanych z zakresem danych, proponowane wskaźniki można uznać za przydatne w planowaniu i analizie polityki ekologicznej państwa.

The analysis of sozological situation of Polish communes by seven proposed indicators was prepared with application of 22 measures for pressure on environment and protection activities accessible during 2000-2009 period for commune level in Local Data Bank of Central Statistical Office. These indicators concern share of communes in all-Poland anthropogenical pressure on environment and environmental protection activities, also in relation to share in all-country area and population. The results of study show the concentration of pressure and environmental activities in large-city and high-industrialized communes, especially with the biggest commercial coal power plants. Upper- and Lower Silesia are the main concentrations of such communes. The regions with the most favorable situation are northern Poland and near-state border communes in eastern and western part of country. Despite the limitations resulted from the scope of accessible measures, proposed methods should be helpful and applicable in preparing and analyzing of state environmental policy.