Skuteczność i efektywność dotacji dla małopolskich przedsiębiorców

Środki unijne przeznaczone na rozwój przedsiębiorczości cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem zarówno wśród przedsiębiorców, jak i osób rozpoczynających działalność na własny rachunek. Jednak korzystanie z nich, jak wskazują przeprowadzone badania, wykorzystywane jest często jako bezzwrotna pomoc mająca na celu doraźną poprawę sytuacji finansowej firmy, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) stanowiących najliczniejszą grupę podmiotów w Polsce. Artykuł stanowi podsumowanie rezultatów i bezpośrednich efektów badań prowadzonych w 2014 r. w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN (IGSMiE PAN) w Krakowie. Prezentowane wnioski bazują na wynikach badań ankietowych przeprowadzonych na bazie ściśle wyselekcjonowanej próbie badawczej 250 małopolskich przedsiębiorców. Uzyskane rezultaty zostały porównane z badaniami prowadzonymi na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie. W Małopolsce, w latach 2008-2013 powiatowe urzędy pracy oraz instytucje dysponujące dotacjami wsparły prawie 39,7 tys. osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Firmy korzystające z dotacji to głównie forma samozatrudnienia. Część z nich tworzy także dodatkowe miejsca pracy, zwiększając popyt na usługi oraz przyczyniając się do zmniejszenia ilości osób bezrobotnych w regionie. W artykule dokonano próby oceny wpływu dotacji unijnych na funkcjonowanie i rozwój nowo powstałych firm w Małopolsce. Analizowano m.in. okres przeżywalności podmiotów, poziom inwestowania oraz działalność eksportową MSP. Badano również strukturę otrzymanej pomocy z uwzględnieniem dostępnych w tym czasie programów, i na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczące sposobów wykorzystania środków unijnych. Wskazano podstawowe determinanty wpływające na skuteczność i efektywność dotacji oraz na podstawie przeprowadzonych badań scharakteryzowano beneficjentów korzystających z instrumentów wsparcia.

EU funding for the development of entrepreneurship enjoys high interest from both entrepreneurs and people starting out on their own account. However, the use of financial support, as it is shown in these studies, often is used as a non-refundable help aimed at the temporary financial position of the company, especially among small and medium-sized enterprises (SMEs), which are the largest group of entities in Poland. This article shows a summary of the results and the direct effects of the research conducted by the Institute of Mineral and Energy Sciences (MEERI PAN) in Krakow. The presented findings are based on surveys carried out on the basis of strictly-selected study sample of 250 Małopolska entrepreneurs and the findings are compared with the other results of the study. In the years 2008-2013 in the Małopolska region, county employment agencies and granting institutions have supported nearly 39,700 people setting up a business. Companies which received a grant, work mostly as a form of self-employment. Some of them also created additional workplaces leading to the increase in demand for services and to the reduction in unemployed people in the region. The article attempts to assess the impact of the EU grant on the functioning and development of start-ups in the Małopolska region, based on e.g., length of entities' survival, level of investment and export activities of SMEs. The analysis covered the structure of the received support, taking into account available programs. The conclusions about the most common uses of the EU funds were identified. The basic determinants that affect the effectiveness and efficiency of grants, and characteristics of the beneficiaries of support instruments were indicated.