Rola kartelu OPEC na współczesnym rynku ropy naftowej

W artykule zwrócono uwagę na rolę, jaką dzisiaj pełni Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) na rynku ropy naftowej. Przeanalizowano przyczyny i skutki podejmowanych przez nią działań. Przedstawiono także rolę Rosji, jaką może ona odegrać w Organizacji jako jej potencjalny członek. Od początku latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, znaczenie Organizacji dla rynku ropy naftowej systematycznie malało. Dzisiaj, pomimo że kraje OPEC nadal mają wpływ na podaż i ceny ropy, to jednak nie są w stanie ich kontrolować. Związane to jest z ewolucją rynku ropy, wewnętrzną sytuacją Organizacji oraz zmianami uwarunkowań w jakich kartel funkcjonuje. Obecnie OPEC - pomimo podejmowania pewnych działań asekuracyjnych - boryka się z wieloma trudnościami, które znacznie ją osłabiły, degradując jej wpływ na rynek ropy. Zaliczyć do nich można: malejący udział zasobów ropy naftowej krajów OPEC w globalnych zasobach surowca, malejący udział podaży krajów OPEC w globalnej podaży surowca, rozłam w Organizacji, notoryczne przekraczanie limitów produkcji przez kraje OPEC, wzrost znaczenia rynków terminowych ropy naftowej, zmniejszające się zasoby wolnych mocy produkcyjnych w krajach kartelu, niekonsekwencja działań Organizacji i spadająca wiarygodność oraz wysokie uzależnienie budżetu państw OPEC od wpływów z tytułu sprzedaży ropy naftowej, a także niestabilna sytuacja społeczno-polityczna w tych państwach.

The paper highlights the role that the Organization of Petroleum Exporting Countries (OPEC) plays today on crude oil market. We analyzed the causes and effects of the measures she takes. Also discusses the role that Russia can play in the Organization as a potential its member. Since the beginning of the eighties of last century, the importance of the Organization for the market of crude oil decreased steadily. Today, despite the fact that OPEC continues to have an impact on supply and oil prices, yet are unable to control them. This is connected with the evolution of the oil market, the internal Organization situation and changes of circumstances in which the cartel operates. Currently, despite of undertaking certain safeguard actions, OPEC is facing many difficulties, which greatly weakened it degrading its impact on the oil market. This include: declining share of oil reserves of OPEC countries in global oil reserves, declining share of OPEC supply in the global supply of this raw material, a split in the Organization, notorious infringement of production limits by the OPEC countries, rise of oil futures markets, diminishing production capacity unused reserves in the countries of the cartel, inconsistency of the Organization and falling credibility and high dependence of the OPEC on budget revenues from oil sales, as well as unstable socio-political situation in those countries.