Nowy rodzaj bezchromowych, zasadowych wyrobów ogniotrwałych

Ze względu na szkodliwe działanie na organizm ludzki związków chromu na +6 stopniu utlenienia, od lat prowadzone są badania mające wyeliminować tlenek chromu z technologii zasadowych materiałów ogniotrwałych. Poszukiwanie tworzyw alternatywnych umożliwiło opracowanie materiałów o zbliżonych własnościach i w perspektywie ograniczenie zakresu stosowania wyrobów zawierających chrom. Niemniej w wielu gałęziach przemysłu, a zwłaszcza w metalurgii miedzi i ołowiu, a także w niektórych procesach pozapiecowej obróbki stali, nadal stosowane są niemal wyłącznie tworzywa magnezjowo-chromitowe zawierające do ponad 30% Cr2O3. Celem podjętych badań było opracowanie nowych tworzyw ceramicznych mogących stanowić alternatywę materiałową dla klasycznych wyrobów magnezjowo-chromitowych tam, gdzie odgrywają one role dominującą, a więc w przemyśle miedziowym. W badaniach nad nowego typu tworzywami ogniotrwałymi jako składnik spinelotwórczy zastosowano kasyteryt (SnO2). Wyniki badań zależności fazowych tworzyw z układu MgO-AI2O3-SnO2 oraz podstawowych własności otrzymanych wyrobów próbnych łącznie z rezultatami laboratoryjnych testów odporności korozyjnej prezentowano we wcześniejszych publikacjach. W niniejszej pracy zaprezentowano wybrane wyniki dalszych badań własności nowych tworzyw spinelowo- i magnezjowo-cynianowych. Przedstawione rezultaty potwierdzają prawidłowość wyboru kierunku poszukiwań alternatywnych wyrobów bezchromowych, zwłaszcza do zastosowania w procesach niskotemperaturowych w metalurgii miedzi.

In the last decade one of the most important objectives of many researching attempts in basic refractories was the elimination of chrome oxide due to environmental and human health protection reasons. However, there are still areas where replacement of magnesite-chrome bricks is unattainable. Accordingly attempts were undertaken to develop new materials in which the spinel creating agent was cassiterite (SnO2). Results of investigations into phase compositions of materials from MgO-AI2O3-SnO2 system and analysis of fundamental factors having an effect on its practical application as well as the results of corrosion resistance tests were presented earlier. In this paper further properties of the new, spinel- and magnesia-stannate materials were examined. The results, which have been obtained so far seem to be promising, especially those concerning the application of new refractories in low temperature processes in copper industry.