Badania obiegu metali lotnych (Hg, Tl, Cd) w procesie wypalania klinkieru. Cz.2 – Badania obiegu metali lotnych w przemysłowych instalacjach pieca obrotowego

W części 1 artykułu przedstawiono rozpoznanie literaturowe tematu – charakterystykę fizykochemiczną metali (Hg, Tl, Cd) i ich związków, zasady obiegu tych metali w instalacji pieca cementowego, poziomy ich zawartości w surowcach, paliwach i klinkierze portlandzkim oraz obowiązujące limity emisyjne do powietrza. W części 2 zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych lotności pierwotnej Hg, Tl i Cd w surowcach stosowanych w procesie, badania identyfikacyjne poziomu oraz obiegu tych metali w procesie wypalania klinkieru w dwóch przemysłowych instalacjach pieca obrotowego. Zawartości metali lotnych wahają się znacznie w zależności od rodzaju stosowanych surowców i paliw, zwłaszcza paliw alternatywnych. Na podstawie bilansów metali lotnych, wykonanych dla dwóch różnych instalacji wypalania klinkieru, stwierdzono różnice obiegu tych metali związane z rodzajem instalacji i stosowanymi surowcami i paliwami.

In part 1 of the paper recognition of the state of the art – physico-chemical characteristics of metals (Hg, Tl, Cd) and their compounds, the rules of circulation of these metals in the cement kiln system, the levels of their content in the raw materials, fuels and clinker as well as existing emission limits to air were presented. In part 2 laboratory studies of primary and secondary volatile Hg, Tl and Cd in raw materials, identification of the level of these metals and their cycle research in the two industrial rotary cement kilns were executed. Quantity of volatile metals depends on the type of raw materials and fuels, especially of alternative fuels. Based on the balance of volatile metals made for two installation of clinker burning differences were found in circulation of volatile metals related to the type of installation and raw materials and fuels used.