Dynamics of changes in selenium content in soidalnd winter wheat affected by long-term organic fertilization

The objective of this study was to determine the selenium content in soil and its accumulation and distribution in winter wheat plants affected by organic fertilization. There was found a significant effect of FYM application on the total selenium in soil. A supplement of manure at the dose of 80 Mg ha^–1 resulted in the significantly highest increase of the total selenium content almost 50 % in soil, as compared with the soil from control plots. The total selenium content in soil was significantly correlated with organic carbon content. The highest selenium concentrations were observed in aboveground biomass of winter wheat gathered from plots treated with FYM with the doses of 20 and 40 Mg ha^–1, which was about 70 % higher in comparison with the control plants. The application of manure in the dose of 80 Mg ha–1 resulted in a decrease in the selenium content in aboveground wheat biomass. The bioaccumulation and translocation cśfficients of selenium demonstrated that aboveground winter wheat biomass absorbed and transported selenium more easily from soil treated with FYM at the doses of 20 or 40 Mg ha^–1. Both coefficients decreased considerably due to the highest doses of FYM.

Celem badań było określenie zmian zawartości selenu w glebie i roślinach pszenicy ozimej po wieloletniej aplikacji nawozu naturalnego. Wykazano istotny wpływ nawożenia obornikiem na zawartość selenu w glebie. Aplikacja obornika na poziomie 80 Mg ha^–1 istotnie zwiększyła zawartość tego mikrślementu o prawie 50 % w odniesieniu do jego zawartości w glebie z obiektu kontrolnego. Zawartość selenu ogółem w glebie była istotnie dodatnio skorelowana z zawartością węgla organicznego. Najwyższą zawartość selenu w nadziemnych częściach pszenicy ozimej wykazano na obiektach, na których obornik stosowano w dawce 20 i 40 Mg ha^–1, w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Po zastosowaniu obornika w tych dawkach zawartość selenu wzrosła o ponad 70 %. Aplikacja obornika w dawce 80 Mg ha^–1 spowodowała natomiast istotne obniżenie zawartości tego pierwiastka w częściach nadziemnych pszenicy.