Trace Element Content in Cereal Weeds against the Background of Their Soil Contents. Part 3. Cadmium and Nickiel Contents in Soil and Weeds

Thirty soil samples were collected from the 0–25 cm layer of arable land in the Brzeźnica commune in the first decade of June 2007. Samples of weeds commonly occurring in cereal crops, ie cornflower – Centaurea cyanus L., poppy – Papaver rhoeas L., corn chamomile – Anthemis arvensis and thistle – Cirsium arvense (L.) Scop. were collected from the same sites. In both soil and plant material were assessed total contents of cadmium and nickel and their soluble form contents. Significant differences in cadmium and nickel contents, both approximate to total amount and soluble forms determined in 0.1 mol dm–3 HCl solution were observed in the analyzed soils. The contents of soluble cadmium and nickel forms in soil were to the greatest extent dependent on the soil pH. It was revealed that in slightly acid and neutral soils the amount of extracted cadmium and nickel soluble forms was smaller in relation to the quantity of cadmium extracted from very acid soils with pHKCl < 5.5. Cadmium and nickel concentrations in the analyzed weeds from cereal crops ranged widely depending on their contents in soil and soil reaction, species and analyzed plant part. Cadmium content was diminishing with increasing pHKCl value over 5.5, whereas the quantity of nickel accumulated in all analyzed weeds, both in their roots and aboveground parts was diminishing irregularly.

W pierwszej dekadzie czerwca 2007 r. na terenie gminy Brzeźnica pobrano 30 próbek glebowych z gruntów ornych z warstwy 0-20 cm. Z tych samych miejsc pobrano próbki chwastów powszechnie występujących w uprawach roślin zbożowych, tj.: chaber bławatek - Centaurea cyanus L., mak polny - Papaver rhśas L., rumian polny - Anthemis arvensis L. oraz ostrożeń polny - Cirsium arvense (L.) Scop. W zebranym materiale glebowym oznaczano całkowite zawartości kadmu i niklu oraz ich zawartości w formach rozpuszczalnych. W materiale roślinnym oznaczano zawartości kadmu i niklu. Zaobserwowano istotne różnice zbliżonej do całkowitej zawartości kadmu i niklu w badanych glebach, jak również ich w form rozpuszczalnych oznaczonych po ekstrakcji roztworem HCl o stężeniu 0,1 mol dm-3. Zawartość rozpuszczalnych form kadmu i niklu w glebach w największym stopniu zależały od ich odczynu. Wykazano, że w glebach lekko kwaśnych i obojętnych ilość wyekstrahowanych rozpuszczalnych form kadmu i niklu była mniejsza w odniesieniu do ich ilości wyekstrahowanych z gleb bardzo kwaśnych pHKCl < 5,5. Zawartości kadmu oraz niklu w badanych chwastach rosnących w uprawach roślin zbożowych wahały się w szerokim zakresie w zależności od ich zawartości w glebie i odczynu oraz od gatunku i analizowanej części rośliny. Wraz ze wyrostem wartości pHKCl powyżej 5,5 zmniejsza się zawartość kadmu, natomiast ilość akumulowanego niklu we wszystkich analizowanych chwastach, tak w korzeniach, jak i w częściach nadziemnych, zmniejszała się nieregularnie.