Concentration of Certain Toxic Substances in Seepage Water in Relation to Distance from Sheepfold

The study was conducted in the mountain terrain on a pasture, where sheep grazing took place. The soil of this area was brown, classified with texture as loamy sand. Prevailing species in the turf were red fescue (Festuca rubra) and common bent-grass (Agrostis capillaris). The aim of the study was to determine levels of toxic substances in water moving downhill out of a sheepfold along a 6º slope. In spring 2009 plastic cylinders 50 cm in length and 3 cm in diameter were inserted vertically into soil: in the pasture above the fold (control object), then inside the fold and beneath its surface as three replications along the slope placed 3 m apart in order to collect seepage water. The farthest migration among the whole of analysed elements was distinctive for nitrogen NH_4-N + NO_3-N. As regards the other elements, they had the highest concentration in water from within a sheepfold. Their migration out of folding place was minimal. The highest nitrogen N-NO₃ + N-NH₄ content was found in seepage water from the cylinder fixed into the fold measuring 11.75 mg dm^–3 at the first sampling and 9.07 mg dm^–3 at the second one. With increasing distance out of the sheepfold this value was decreasing and at 9 m below it was reduced to 6.10 mg dm^–3 and 6.76 mg dm^–3, respectively, for the two successive samplings.

Badania zrealizowano na pastwisku w rejonie górskim, na którym prowadzono kulturowy wypas owiec. Na tym terenie występowała gleba brunatna o składzie granulometrycznym piasku gliniastego. Dominującymi gatunkami w runi były kostrzewa czerwona (Festuca rubra) i mietlica pospolita (Agrostis capillaris). Celem badań było określenie poziomu substancji toksycznych w wodzie przemieszczającej się z koszaru owczego wzdłuż stoku o nachyleniu 6o. Wiosną 2009 r. na pastwisku powyżej koszaru (obiekt kontrolny), na powierzchni koszarowanej i w trzech punktach poniżej koszaru, w odległościach co 3 m, umieszczono pionowo w glebie plastikowe cylindry o średnicy 3 cm i długości 50 cm. Na ściankach cylindrów na wysokości od 15 do 50 cm były wykonane otwory, przez które przenikała przesiąkająca woda i gromadziła się w ich dolnej części (od 0 do 15 cm). W zgromadzonej w cylindrach wodzie oznaczono dwukrotnie w 30 dniu po koszarzeniu i w 347 dniu (wiosną 2010 r.) zawartość następujących składników: N-NO₃ + N-NH₄, Cd, Pb, Cr i Ni. Zawartość azotu oznaczono fotometrem mikroprocesorowym LF-205, a stężenie pozostałych składników metodą ICP-EAS. Spośród analizowanych składników azot (N-NO₃ + N-NH₄) w największym stopniu ulegał przemieszczaniu. Natomiast największe stężenie pozostałych składników występowało w wodzie w obrębie koszaru. Ich przemieszczanie poza koszar było znikome. Największą zawartość azotu N-NO₃ + N-NH₄ charakteryzowała się woda odciekowa zgromadzona w cylindrze umieszczonym wewnątrz koszaru. W pierwszym terminie zawartość ta wynosiła 11,75 mg dm^–3, a w drugim 9,07 mg dm^–3. W miarę oddalania się od koszaru stężenie tego składnika zmniejszało się i w odległości 9 m od koszaru wynosiło w pierwszym roku 6,10 mg dm^–3, a w drugim 6,76 mg dm^–3.