The Image of Lesia Ukrainka in the Modern Urban Cultural Space of Ukraine: On the Issue of Various Forms of Keeping the National Memory on the Way to European Integration

This article is devoted to determining the key trends in visual “modernization” of the image of the renowned Ukrainian writer and poetess Lesia Ukrainka in the urban cultural space of twenty-first-century Ukraine as a state that is going along its way to European integration. The study examines the peculiarities of transformation of her iconic figure under the conditions of changing value paradigms which reflect the significant processes of renovation in the society’s art and ideology. The analysis conducted indicates that it is the visual methods of “modernizing” her image that reflect the emergence of several social trends oriented at the average Ukrainian of the new generation – one who, in search of the form of self-identification, is willing to connect aesthetic and axiological categories of the past with the demands of the present, to connect national identity with European identity. The transformation of Lesia Ukrainka’s image in urban culture is realized, on the one hand, by means of symbolization and sacralization, and, on the other hand, by means of kitsch, play, breaking the axiological hierarchy (de-iconization), fetishization, simulacrization, and others.

Artykuł jest poświęcony określeniu kluczowych trendów wizualnej „modernizacji” portretu słynnej ukraińskiej pisarki i poetki Łesi Ukrainki w miejskiej przestrzeni kulturowej Ukrainy XXI wieku jako państwa na drodze do integracji europejskiej. Opracowanie analizuje osobliwości przetwarzania jej ikonicznej postaci w warunkach zmieniających się paradygmatów wartości, które odzwierciedlają istotne procesy odnowy w sztuce i ideologii społeczeństwa. Przeprowadzona analiza wskazuje, że wizualne metody „modernizacji” jej sylwetki odzwierciedlają pojawienie się kilku trendów społecznych zorientowanych na przeciętnego Ukraińca nowego pokolenia – takiego, który w poszukiwaniu formy samoidentyfikacji jest skłonny łączyć estetyczne i aksjologiczne kategorie z przeszłości z wymogami teraźniejszości, łączyć tożsamość narodową z tożsamością europejską. Przetwarzanie wizerunku Łesi Ukrainki w kulturze miejskiej dokonuje się z jednej strony za pomocą symbolizacji i sakralizacji, z drugiej zaś za pomocą m.in. kiczu, gry, obalania hierarchii aksjologicznej (deikonizacji), fetyszyzacji czy też symulakryzacji.