Masy formierskie z nowymi spoiwami nieorganicznymi – ocena ekologiczna w aspekcie środowiska pracy

Rozwój gospodarki i przemysłu, wprowadzanie nowych technologii i materiałów powoduje często wzrost zagrożenia czynnikami szkodliwymi dla ludzi i środowiska. Pracownicy zatrudnieni na stanowisku zalewacza w odlewni należą do grupy o zwiększonym ryzyku zawodowym. Stosowane masy formierskie podczas zalewania form ciekłym metalem są źródłem emisji szkodliwych, toksycznych a także rakotwórczych (benzen, WWA) związków chemicznych. W referacie przedstawiono wyniki badań stężeń związków chemicznych emitowanych w procesie wykonywania odlewów ze stopów aluminium oraz z mosiądzu, z zastosowaniem mas formierskich z nowymi spoiwami nieorganicznymi. Określone wielkości wskaźników narażenia porównano z wartościami dopuszczalnymi. Pozwoliło to na ocenę wpływu zastosowanych mas na środowisko pracy. Otrzymane wyniki odniesiono również do emisji zanieczyszczeń przy zalewaniu form wykonywanych z masy z żywicą furanową i masy z bentonitem i pyłem węglowym.

The development of economy and industry introducing new technologies and materials often means the increased threat of occurrence of factors harmful to humans and environment. Workers employed in foundries as mould pourers are the group of high professional risk. Foundry moulding sands when poured with liquid metal are a source of the emission of harmful, toxic and carcinogenic (benzene, PAHs) compounds. The paper presents the results of studies on the concentration of chemical compounds emitted in the process of casting aluminium alloys and brass using moulding sands with the new inorganic binders. The specific values of the exposure indices were compared with the limit values. This enabled an assessment of the impact of moulding sands on work environment. The obtained results were compared with the values of contaminants emitted when pouring foundry moulds made from furan sands and bentonite sands with an addition of coal dust.