Teoria przetwarzania predykcyjnego a problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w perspektywie językoznawstwa kognitywnego

Współczesny paradygmat ucieleśnienia w językoznawstwie kognitywnym stanowi cenne ramy pojęciowe dla wyjaśnienia ugruntowania pojęć konkretnych, lecz napotyka zasadnicze trudności w wyjaśnianiu mechanizmu tworzenia pojęć abstrakcyjnych (tak zwany problem odcieleśnienia pojęć). Coraz częściej wskazuje się, że rozwiązanie tej trudności leży w połączeniu paradygmatu ucieleśnienia z teorią przetwarzania predykcyjnego. Chociaż teoria ta aspiruje do bycia ogólną teorią mózgu w naukach kognitywnych, posiada pewne ograniczenia, chociażby wyjaśnieniu istotnych cech ogólnych pojęć abstrakcyjnych. Artykuł analizuje teorię przetwarzania predykcyjnego pod kątem jej zdolności do wyjaśnienia kompozycyjności, produktywności, systematyczności i ogólności myślenia pojęciowego. Pomimo wskazanych w artykule ograniczeń, teoria przetwarzania predykcyjnego w połączeniu z paradygmatem ucieleśnionego języka stanowi obiecującą propozycję w ramach kognitywizmu drugiej generacji.

The contemporary embodiment paradigm in cognitive linguistics provides a valuable conceptual framework for explaining the grounding of concrete concepts but faces fundamental difficulties in explaining the mechanism of abstract concept formation (the so-called disembodiment problem of concepts). It has been increasingly pointed out that the solution to this difficulty lies in combining the embodiment paradigm with the theory of predictive processing. Although this theory aspires to be a general brain theory in the cognitive sciences, it has some limitations, albeit in explaining the salient features of general abstract concepts. The article analyzes the theory of predictive processing in terms of its ability to explain the composability, productivity, systematicity and generality of conceptual thinking. Despite the limitations pointed out in the article, predictive processing theory, combined with the embodied language paradigm, is a promising proposal within second-generation cognitivism.